(CLO) Hàng trăm hộ dân ở xã Phú Mãn (Quốc Oai) đang phải sống trong cảnh mưa đá, bụi đá, nơm nớp lo sợ tai nạn, bệnh tật vì hai mỏ đá hoạt động hết công suất, xe tải ầm ầm ra vào suốt ngày đêm…

Nổ mìn nứt nhà dân

Hơn 10 năm các mỏ đá hoạt động cũng là hơn 10 năm, hàng trăm hộ dân ở xã Phú Mãn (Quốc Oai, Hà Nội) luôn phải sống khốn khổ trong cảnh “mưa đá, bão bụi”. Bụi trùm lên nhà cửa, bụi phủ trắng vườn tược, ruộng đồng, đá bay tung tóe khắp nơi, nhà cửa nứt toác.

Từ những năm 2006, người dân thôn Trán Voi và thôn Làng Trên (xã Phú Mãn) đã đồng ý để mỏ đá Đồng Vỡ 2 của Công ty TNHH MTV đầu tư xây dựng khai thác mỏ và mỏ đá Đồng Vỡ 3 của Công ty CP Vimeco vào hoạt động khai thác đá để có công ăn việc làm.

Những tưởng khi mỏ đá vào nơi xóm núi nghèo này sẽ tạo được nhiều việc làm cho lao động ở địa phương. Nhưng ai ngờ, niềm hi vọng của người dân “ngắn chẳng tày gang”, chỉ số ít lao động địa phương được tuyển vào làm với đồng lương “còi cọc” chẳng đủ mua gạo ăn.

Mới chỉ bước vào hoạt động trong thời gian ngắn sau hai mỏ đá đã gây ra bức xúc trong nhân dân. Hàng ngày, mỗi khi đến giờ các mỏ nổ mìn phá đá, người dân xung quanh lại nơm nớp lo sợ và tìm mọi nơi để trú ẩn. Bởi sau tiếng nổ rung trời là cả khu vực rộng lớn xung quanh rung lên bần bật như động đất. Kéo theo đó là đất đá, khói bụi bay xối xả khắp nơi, phủ xuống nhà cửa vườn tược của nhân dân.

Nằm giữa chân núi và chỉ cách hai mỏ đá khoảng 50 mét, có lẽ gia đình ông Bùi Văn Hiển (thôn Làng Trên) bị ảnh hưởng nặng nề nhất. “Các mỏ đá thường dùng lượng thuốc nổ lớn nên khi phát nổ khu vực nhà tôi và nhiều nhà xung quanh cứ rung lên bần bật. Nhà tôi kẹp giữa hai mỏ đá nên chuyện đá bay vào nhà cửa, vườn tược là chuyện như cơm bữa. Có lần cả nhà đang ăn cơm, sau tiếng nổ lớn, có tảng đá to hơn vốc tay xuyên thủng mái nhà, gãy cả thành ghế khiến cả nhà giật mình hất đổ cả mâm cơm. May không trúng người chứ trúng người thì chỉ có nước đi chầu ông vải rồi… Quá lo sợ, nhiều hộ dân muốn bán nhà chuyển đi nơi khác sinh sống cho yên ổn nhưng không ai mua…” ông Hiển chia sẻ.

Ông Hiển cho biết thêm, sau sự việc, ông Hiển liên tục kêu cứu với công ty thì công ty mới xuống khảo sát và xây cho gia đình một hầm trú ẩn tránh đá bằng gạch và lợp bằng tấm lưới thép đệm tấm cao su. Mỗi khi nổ mìn, cả gia đình gồm 4 nhân khẩu lại chen chúc nhau chui vào trong hầm trú ẩn vẻn vẹn chỉ hơn 1m2 để tránh “họa” đá bay.

Theo quan sát, mặc dù xây khá kiên cố nhưng trên trần và tường nhà ông Hiển xuất hiện nhiều vết nứt đứt gãy ngang dọc. Ông Hiển cho rằng, sở dĩ nhà bị nứt toác là do dư chấn quá lớn từ việc nổ mìn phá đá của mỏ đá gây ra. Mặc dù mái nhà của ông Hiển lợp bằng tôn rất vững chắc nhưng chúng tôi nhận thấy các miếng tôn được vá chằng, vá đụp nham nhở. Ông Hiển cho biết, đó hậu quả của những lần đá từ trên mỏ đá bay “lạc” vào xuyên thủng mái nhà. Cứ mỗi lần như vậy, mỏ đá lại cho người xuống để lợp lại đền bù cho gia đình ông. Nhiều hộ gia đình xung quanh đấy cũng chịu số phận như vây.

“Mục sở thị” hai mỏ đá với hệ thống máy nghiền, sàng đá khổng lồ quá sát khu dân cư tỏa ra lớp bụi dày đặc phủ xuống bản làng, ảnh hưởng lớn đến đời sống của nhân dân. Cả khu vực rộng lớn xung quanh phủ lắp bụi đá trắng xóa. Lượng bụi quá lớn khiến cây cối héo dần héo mòn, cây ăn quả ra hoa nhưng không thể kết trái.

Thêm vào đó, mỗi ngày có hàng nghìn lượt ra tải ra vào mỏ đá, cày nát con đường chính của xã, tuyến đường bê tông của thôn Trán Voi đi thôn Thắng Đầu và nhiều con đường của thôn xã Phú Mãn. Mỗi khi xe tải chở đá đi qua, kéo theo trận “bão bụi” kinh hoàng ập vào người đi đường và vào nhà dân. Còn ngày mưa thì các con đường trở nên nhầy nhụa, trơn trượt các phương tiện đi lại rất khó khăn.

 “Đường vào thôn đã hẹp, các xe vua này thường phóng bạt mạng. Mỗi khi ra đường người dân nơm nớp nỗi lo bị xe đá cán. Rồi tiếng động cơ nghiền sàng đá đinh tai, tiếng xe tải gầm rú nhức óc khiến nhân dân chúng tôi mất ăn mất ngủ, đau đầu triền miên. Bức xúc dân kêu cứu hơn 10 năm không ai quan tâm giải quyết nên giờ chỉ biết kêu trời và cắn răng chịu đựng…” anh Thảo, người dân xã Phú Mãn lo lắng.

Không những thế, mỗi khi mưa lũ là đất đá từ các mỏ ào ào trôi suối vùi lấp suối, mương máng và đồng ruộng của nhân dân. Đời sống nhân dân xung quanh hai mỏ đá đã khó khăn nay càng khốn đốn hơn.

Xe quá tải hoành hành

Ông Bùi Chí Bền, Phó Chủ tịch UBND xã Phú Mãn xác nhận, bức xúc của người dân là đúng, việc nổ mìn nứt nhà, bụi ảnh hưởng đến người dân là có thật. Khu vực xung quanh bị nứt nhà hết, tình trạng nêu đã trên xảy ra chục năm nay rồi. Còn bụi đường tất nhiên là có bụi, địa phương bắt mỏ đá tưới nước thường xuyên nhưng không khắc phục được triệt để.

Cũng theo Phó chủ tịch UBND xã Phú Mãn cho hay, HĐND xã đã có Nghị quyết xe tải không quá 15 tấn đi vào trục đường chính xã Phú Mãn nhưng hầu hết xe chở đá đều quá tải. Mỗi ngày có hàng nghìn lượt xe tải ra vào mỏ đá. Tuy nhiên, UBND xã Phú Mãn lại không đủ thẩm quyền để xử lý, xử phạt. Xử phạt là thẩm quyền của Thanh tra giao thông. Xã cũng chỉ biết kiến nghị các cấp có thẩm quyền vào cuộc để xử lý, kiểm soát đồng thời mời lãnh đạo các mỏ đá xuống cam kết không gây ô nhiễm môi trường, không gây mất trật tự an ninh, không gây tiếng ồn.

Được biết, trong bản cam kết của Công ty Vimeco với UBND xã Phú Mãn có thỏa thuận việc công ty không sử dụng ô tô quá khổ, quả tải. Ô tô vận chuyển đất đá đúng giờ quy định tuy nhiên theo người dân cho rằng, công ty Vimeco không thực hiện đúng quy định, vẫn sử dụng xe tải hạng nặng chở đất đá khiến đường bị tàn phá. Mặt khác, giờ giấc vận chuyển không đúng cam kết, mỏ đá cho xe chạy suốt ngày đêm ảnh hưởng lớn nghiêm trọng đến đời sống của nhân dân.

“Xe quá tải chạy làm hỏng đường là có. Cả địa bàn xã Phú Mãn đều chịu ảnh hưởng chung tình trạng khói bụi. Mỏ đá có thời hạn đến năm 2020 nên dân còn khổ nhiều. Mỏ đá cũng có đóng góp về địa phương xây dựng cơ bản nhưng không thấm vào đâu. Ảnh hưởng của Bụi mai kia mới phát bệnh nay thấy bệnh đâu, nó cứ âm ỉ trong người…” ông Bùi Chí Bền lo lắng.

Nhóm PV