Theo VARS, Luật Đất đai sửa đổi đang thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân, đặc biệt là những người đang hoạt động trong lĩnh vực bất động sản. Bởi vì hiện nay, có đến 70% các khó khăn, vướng mắc của thị trường bất động sản bắt nguồn từ các vấn đề pháp lý.

Mặc dù Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản đã được thông qua, nhưng rất nhiều điểm mấu chốt được cho là phải đợi thêm Luật Đất đai sửa đổi. Chỉ cần một sự không thống nhất giữa các luật, thị trường bất động sản có thể tiếp tục phải đối diện với nhiều khó khăn.

VARS cho rằng, hiện nay vẫn còn nhiều vấn đề cần bàn bạc và thống nhất trong Luật Đất đai sửa đổi. Bên cạnh các nội dung đã được biểu quyết, đồng tình, vẫn còn khoảng 20 điểm, vấn đề chưa thực sự được thống nhất. Đây đều là những vấn đề quan trọng, ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển của thị trường bất động sản, cũng như các nhóm đối tượng liên quan.

Cụ thể như nhóm vấn đề liên quan đến lợi ích người dân; nhóm vấn đề liên quan đến doanh nghiệp, nhà đầu tư và nhóm vấn đề liên quan đến quản lý Nhà nước.

Về nhóm vấn đề liên quan đến lợi ích người dân, vấn đề về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cần được quy định một cách cụ thể, đúng người, đúng việc. Tránh ảnh hưởng đến quyền lợi, lợi ích chính đáng của người dân.

Cần có cơ chế, chính sách đền bù giải phóng mặt bằng phù hợp cũng như có những phương án bố trí tái định cư, bảo đảm quyền lợi của người dân khi có đất đai thuộc diện thu hồi.

Về vấn đề liên quan đến doanh nghiệp, nhà đầu tư, việc tiếp cận đất đai cần được thực hiện theo hướng công khai và minh bạch hơn. Các quy định về đấu giá, đấu thầu cần cụ thể, thủ tục đơn giản, tránh rườm rà. Quá trình thực hiện phải bảo đảm sự công bằng.

Phương án tính tiền sử dụng đất đền bù theo giá thị trường phải làm sao bảo đảm được sự công bằng, khuyến khích được các chủ đầu tư phát triển dự án. Cần có những quy định, tính toán, cân nhắc rất kỹ mới có thể hài hòa lợi ích giữa người dân, doanh nghiệp và Nhà nước.

Đối với phương án nộp tiền sử dụng đất, thay vì yêu cầu chủ đầu tư phải nộp tiền sử dụng đất một lần, Luật Đất đai sửa đổi có thể xem xét phương án nộp tiền sử dụng đất hàng năm. Điều này sẽ giúp chủ đầu tư giảm bớt gánh nặng tài chính trong thời gian đầu triển khai dự án.

Nhờ vậy, giá bán bất động sản cũng có cơ hội được điều chỉnh về mức hợp lý hơn. Chủ đầu tư không có quá nhiều áp lực tài chính có thể đầu tư hoàn thiện dự án với chất lượng tốt hơn. Các vấn đề gây nguy cơ “đánh bóng dự án” nhằm phục vụ các khoản vay ngân hàng, huy động vốn không đúng quy định cũng sẽ giảm được phần nào.

VARS cho biết, tính đến 30/12/2023, đã có khoảng 40/63 tỉnh thành trên cả nước được phê duyệt quy hoạch chung. Đây là căn cứ cơ sở, động lực cho sự phát triển thị trường bất động sản tại các địa phương trong thời gian tới.

Tuy nhiên, vẫn cần có những quy định cụ thể và thống nhất, giúp các địa phương cụ thể hóa thực thi quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Từ đó, chuyển đổi chức năng và phê duyệt dự án đầu tư theo quy hoạch, bảo đảm sự phù hợp, tránh chồng chéo hay mâu thuẫn.

Việc tích cực rà soát nhằm thông qua Luật Đất đai sửa đổi là một động thái rất quyết tâm của Chính phủ nhằm sớm hoàn thiện các thể chế, để kích thích, tạo đà phát triển kinh tế, xã hội. Tuy nhiên, do mức độ ảnh hưởng rất sâu và rộng của luật này nên trong quá trình soát xét cuối cùng trước khi thông qua, rất cần sự cẩn trọng và tập trung tối đa của những người tham gia.

“VARS rất mong Quốc hội sẽ thông qua được bộ luật quan trọng này trong Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khóa XV với chất lượng cao nhất. Nếu được như vậy, quá trình phục hồi của thị trường bất động sản sẽ có cơ hội được rút ngắn. Thị trường sẽ sớm bước sang giai đoạn bình thường mới”, VARS kỳ vọng.