Theo Ban quản trị HTX Liên Hòa 3, giai đoạn từ năm 2009 đến 2021, HTX có nguồn thu rất lớn từ việc Nhà nước chi trả, hỗ trợ thu hồi đất, giải phóng mặt bằng để triển khai dự án Khu công nghiệp đầm Nhà Mạc. Riêng từ năm 2016 - 2019, HTX đã nhận số tiền trên 55 tỷ đồng từ nguồn này. Tổng quỹ phát sinh đến hết năm 2019 là trên 56,6 tỷ đồng.

Sau khi nhận số tiền này, thay vì họp thông báo cho các thành viên HTX biết và có kế hoạch quản lý thu chi một cách công khai, thì nguyên lãnh đạo HTX lại đem gửi ngân hàng (đứng tên một số cá nhân) và duyệt các khoản chi rất “mạnh tay”. Riêng năm 2019 đã duyệt chi trên 19,7 tỷ đồng, đây là con số quá lớn và chưa từng có đối với HTX Liên Hòa 3.

Chỉ đến khi Nhà nước tiến hành thu hồi các đầm thủy sản thì người dân mới biết là HTX Liên Hòa 3 đã nhận đủ số tiền đền bù trên nhưng chưa chia cho người dân. Quá bức xúc, cuối năm 2019, các thành viên HTX đã yêu cầu tổ chức họp và Đại hội bất thường. Tại cuộc họp, ông Đào Văn Tạo (nguyên Chủ tịch, kiêm Giám đốc HTX) đã báo cáo về tình hình tài chính.

Theo Ban quản trị HTX, trong báo cáo tài chính do ông Tạo trình bày, có dấu hiệu khuất tất. Người dân nghi ngờ các khoản chi bị nâng cao giá trị, khai khống các nguồn hỗ trợ. Đặc biệt, số liệu báo cáo quỹ tiền mặt còn 37,5 tỷ đồng, nhưng thực tế sổ sách, con số này là 40,5 tỷ đồng, thâm hụt 3 tỷ đồng (lấy tròn số), đến nay ông Tạo vẫn chưa trả lại cho HTX.

Đầu năm 2020, ông Lê văn Chấn và một số thành viên HTX Liên Hòa 3 đã gửi đơn lên Cơ quan cảnh sát điều tra thị xã Quảng Yên, tố giác nguyên Chủ tịch - Giám đốc HTX Liên Hòa 3 về 6 nội dung liên quan. Tuy nhiên, những chứng cứ mà ông Chấn nêu ra trong đơn không đủ căn cứ kết luận, cơ quan điều tra đã có Văn bản số 393/TB-CQĐT, ngày 5/7/2020 trả lời ông Chấn về 6 nội dung nêu trên là chưa có cơ sở.

Đến ngày 29/3/2021, ông Vũ Văn Quỵnh cùng các thành viên Ban quản trị mới tiếp cận được các tài liệu, báo cáo để xem xét, đánh giá đầy đủ quá trình hoạt động của HTX qua các năm.

Qua xem xét, ông Vũ Văn Quỵnh và các thành viên HTX nhận thấy còn nhiều điểm nghi ngờ, khuất tất trong sổ sách. Ngày 17/6/2021, các thành viên đã làm đơn tố cáo nguyên lãnh đạo HTX gửi lên cơ quan Công an, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ninh và Công an, Viện Kiểm sát nhân dân thị xã Quảng Yên.  Đồng thời, tiến hành thuê đơn vị kiểm toán độc lập, kiểm tra hoạt động của HTX giai đoạn từ 2016 đến 2021. 

Ngày 17 và 21/6/2021, đơn tố cáo của ông Quỵnh được Công an và Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Ninh chuyển xuống cấp dưới (thị xã Quảng Yên) giải quyết theo thẩm quyền. 

Theo Kết quả kiểm toán được công bố ngày 30/11/2021 (dày 42 trang) do Công ty TNHH Kiểm toán - Tư vấn Đất Việt (trụ sở tại Hà Nội) thực hiện thì nguyên chủ tịch – Giám đốc và một số thành viên Ban Quản trị HTX Liên Hòa 3 (giai đoạn từ 2016 – 2021) có nhiều sai phạm. Các sai phạm chủ yếu liên quan đến pháp lý, công tác kiểm soát tài chính, các hoạt động thu chi, quản lý tiền gửi, cho vay và công tác xây dựng cơ bản.

Cụ thể là, không có đủ hồ sơ pháp lý, nhiều khoản chi không đúng đối tượng, chi vượt thẩm quyền, duyệt chi chưa đầy đủ hóa đơn, chứng từ, chưa phù hợp với chế độ kế toán và quy định về hóa đơn của Bộ Tài chính, nhất là các khoản chi tiếp khách, hội họp, mua hàng hoá, vật tư, chi đầu tư xây dựng cơ bản... Nhiều phiếu thu, chứng từ dùng con dấu cũ không còn giá trị pháp lý hoặc con dấu không phải là con dấu hợp pháp HTX đang sử dụng. Một số chứng từ khai khống, chữ ký không hợp lệ...

Trong báo cáo giải trình trước xã viên HTX (ngày 20/3/2021), ông Đào Văn Tạo, nguyên Chủ tịch - Giám đốc HTX đã báo cáo không trung thực về tình hình tài chính, quỹ tiền mặt; thiếu trách nhiệm trong việc quản lý và sử dụng đất đầm gây thiệt hại lớn cho HTX. Tình hình mất cân đối thu chi tại thời điểm báo cáo khiến cho HTX mất khả năng thanh toán tại thời điểm bàn giao giữa Hội đồng Quản trị nhiệm kỳ cũ và mới.

Đặc biệt, Đoàn kiểm toán đã phát hiện số tiền trên 24,5 tỷ đồng của HTX gửi tại ngân hàng đứng 3 tên cá nhân, trong đó có trên 7,5 tỷ đồng, các cá nhân vẫn chưa cung cấp được chứng từ ngân hàng cho Đoàn kiểm toán.

Theo ông Quỵnh, báo cáo kiểm toán độc lập không phải là kết luận kiểm tra, thanh tra; cơ quan chức năng không thể dựa vào báo cáo này để quy kết trách nhiệm cho một tập thể, cá nhân. Tuy nhiên, trước những bằng chứng cơ quan kiểm toán độc lập đưa ra sẽ là một cơ sở để phục vụ cho các cơ quan chức năng điều tra, làm rõ.

Qua đó, sau khi có kết quả kiểm toán, ngày 12/3/2021, ông Vũ Văn Quỵnh cùng các thành viên HTX Liên Hòa 3 tiếp tục gửi đơn tố cáo nguyên lãnh đạo HTX lên các cơ quan chức năng của thị xã Quảng Yên.

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Văn Bắc, Phó Chủ tịch TX Quảng Yên cho biết: Ngay sau khi cơ quan chức năng tiếp nhận đơn thư, thị xã đã chỉ đạo công an tiến hành các bước điều tra, xác minh theo quy định và trình tự của pháp luật. Do đây là vụ việc phức tạp, cơ quan công an cũng đang khẩn trương và thận trọng làm rõ các nội dung trong đơn thư của người dân.

Ông Vũ Xuân Lịch, Trưởng Công an thị xã Quảng Yên cho biết: Công an TX Quảng Yên đã nhận tất cả các đơn thư tố cáo của ông Vũ Văn Quỵnh và các thành viên HTX Liên Hòa 3 từ năm 2021 đến nay và đã tiến hành các bước tiếp nhận hồ sơ, lập biên bản, làm việc với các bên. Hiện tại cơ quan công an đang quyết liệt điều tra làm sáng tỏ các nội dung trong đơn để có kết luận cuối cùng. Tuy nhiên, đây là vụ việc liên quan đến an ninh kinh tế rất phức tạp, có những vụ việc phải giải quyết hàng năm.

Hy vọng rằng, vụ việc tuy phức tạp, diễn ra nhiều năm, nhưng liên quan đến quyền lợi của hàng nghìn người dân với số tiền rất lớn, các ngành chức năng của thị xã Quảng Yên sẽ vào cuộc nhanh chóng để làm rõ vấn đề và trả lời cho người dân.

Báo Nhà báo & Công luận sẽ tiếp tục thông tin!

Hợp tác xã Nông nghiệp Liên Hòa 3, có trụ sở tại xã Liên Hòa (Quảng Yên, Quảng Ninh). HTX có trên 2.600 thành viên, quản lý gần 236 ha đất nông nghiệp, thủy sản. Từ năm 2021 trở về trước ông Đào Văn Tạo làm Chủ tịch HĐQT, kiêm Giám đốc; ngày 29/3/2021, chức vụ này được chuyển giao cho ông Vũ Văn Quỵnh.