Giữ nguyên hay giảm số lượng Phó Chủ tịch HĐND cấp tỉnh, cấp huyện?

Hôm nay, ngày 10/6, Quốc hội bước vào tuần làm việc cuối của Kỳ họp thứ 7, các đại biểu Quốc hội sẽ thảo luận tại hội trường về các dự án: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức. Đây là các dự án Luật đã được Quốc hội thảo luận tại tổ vào chiều ngày 24/5.

Một trong những nội dung còn có ý kiến khác nhau của dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương là quy định về số lượng Phó Chủ tịch HĐND cấp tỉnh, cấp huyện; giảm số lượng Phó Trưởng ban chuyên trách của HĐND cấp tỉnh.

Trình bày Tờ trình về dự án Luật, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân cho biết, Đối với Luật Tổ chức chính quyền địa phương, trong quá trình xây dựng dự án Luật còn có ý kiến khác nhau về giảm số lượng Phó Chủ tịch HĐND cấp tỉnh, cấp huyện và giảm số lượng Phó Trưởng ban của HĐND cấp tỉnh.

Theo đó, loại ý kiến thứ nhất đề xuất giảm số lượng 2 Phó Chủ tịch HĐND cấp tỉnh, cấp huyện hiện nay xuống còn 1 Phó Chủ tịch nhằm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, đồng thời bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ về cơ cấu tổ chức HĐND cấp tỉnh, cấp huyện trong phạm vi cả nước. Chính phủ thống nhất với ý kiến này.

Loại ý kiến thứ hai đề xuất giữ nguyên số lượng 2 Phó Chủ tịch HĐND cấp tỉnh, cấp huyện như Luật tổ chức chính quyền địa phương hiện hành nhằm bảo đảm cơ cấu Thường trực HĐND cấp tỉnh, cấp huyện đáp ứng việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND trong bối cảnh đẩy mạnh phân quyền, phân cấp đối với chính quyền địa phương hiện nay.

Đối với số lượng Phó Trưởng ban của HĐND cấp tỉnh, Chính phủ cũng đề xuất giảm số lượng từ 2 xuống còn 1 Phó Trưởng ban nhằm thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy theo định hướng tại các Nghị quyết của Đảng và Quốc hội. Về những nội dung này, do còn ý kiến khác nhau, Chính phủ trình xin ý kiến Quốc hội xem xét, quyết định.

Về quan điểm của cơ quan thẩm tra dự án luật, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, Luật Tổ chức chính quyền địa phương quy định HĐND cấp tỉnh, cấp huyện có 2 Phó Chủ tịch nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả cho hoạt động của HĐND với tính chất là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương. Quy định này không làm tăng thêm biên chế ở địa phương so với trước đó, vì thực chất một biên chế được nâng từ chức danh “Ủy viên Thường trực” của HĐND lên Phó Chủ tịch.

Cũng theo Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, việc giữ nguyên số lượng Phó Trưởng ban chuyên trách của HĐND cấp tỉnh là nhằm bảo đảm thực hiện tốt các nhiệm vụ, quyền hạn các Ban của HĐND cấp tỉnh. Đây là những vấn đề đã được báo cáo và được sự đồng ý của Bộ Chính trị (Khóa XI) trước khi Quốc hội biểu quyết đưa vào Luật Tổ chức chính quyền địa phương hiện hành.

Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cũng cho rằng, cần làm rõ nếu giảm số Phó Chủ tịch HĐND cấp tỉnh, cấp huyện, số Phó Trưởng Ban chuyên trách của HĐND cấp tỉnh thì trên toàn quốc sẽ giảm được bao nhiêu biên chế và số lượng cán bộ dôi dư này sẽ sắp xếp, bố trí vào vị trí công việc nào cho phù hợp; đồng thời, chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND tăng lên hay giảm đi?

Do trong hồ sơ Chính phủ trình chưa có đánh giá tác động kỹ nên ý kiến thảo luận trong Ủy ban Pháp luật còn khác nhau và nhiều ý kiến đề nghị giữ nguyên như Luật hiện hành để bảo đảm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND.

“Đề nghị Chính phủ cần có đánh giá tác động thật kỹ để đáp ứng yêu cầu nâng cao hiệu quả hoạt động và chất lượng công việc chứ không chỉ nhằm mục tiêu giảm biên chế”, Báo cáo của Ủy ban Pháp luật của Quốc hội nhấn mạnh.

Tại phiên thảo luận tổ về dự án Luật này hôm 24/5, nhiều đại biểu Quốc hội cũng cho rằng, việc tinh giản biên chế hay đổi mới phải hướng tới mục đích cao nhất là nâng cao chất lượng công việc, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy chứ không đơn thuần vì mục tiêu giảm biên chế.

Không thực hiện chế độ công chức trong đơn vị sự nghiệp công lập

Một trong những điểm mới của Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức lần này là sửa đổi, bổ sung một số quy định để thể chế hóa chủ trương không thực hiện chế độ công chức trong đơn vị sự nghiệp công lập. Quy định mới này được cho sẽ tạo sự đồng bộ, liên thông, nhất quán trong hệ thống chính trị và phù hợp với thực tế; phân cấp, phân quyền cho bộ, ngành, địa phương. Tuy nhiên, đối với lãnh đạo, quản lý trong đơn vị sự nghiệp công lập phục vụ nhiệm vụ chính trị và phục vụ quản lý nhà nước thì vẫn được thực hiện chế độ công chức.

Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân, việc không thực hiện chế độ công chức trong đơn vị sự nghiệp công lập là nội dung quan trọng, ảnh hưởng đến số lượng lớn đội ngũ lãnh đạo, quản lý trong các đơn vị sự nghiệp công lập. Do đó, Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.

Thẩm tra về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Pháp luật tán thành với đề nghị trên đây của Chính phủ. Vì theo pháp luật hiện hành những người thuộc bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập được xác định là công chức nhưng lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập và theo báo cáo của Chính phủ, thực tế những người này không được tính trong tổng số biên chế công chức, không được hưởng phụ cấp công vụ.

“Do đó, để thống nhất trong việc áp dụng chế độ, chính sách đối với cùng đối tượng quản lý (công chức) và phân biệt rõ hơn việc quản lý nhà nước với quản trị sự nghiệp công lập thì quy định về đối tượng công chức như dự thảo Luật là phù hợp với thực tế và yêu cầu tại Nghị quyết số 19-NQ/TW “Không thực hiện chế độ công chức trong đơn vị sự nghiệp công lập (trừ các đơn vị phục vụ nhiệm vụ chính trị và phục vụ quản lý nhà nước)”, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội nêu rõ.

Thế Vũ