Thời gian qua báo chí, truyền thông liên tục đưa tin về các vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng xảy ra trên khắp cả nước: "Cháy karaoke Quan Hoa, Cầu Giấy ba chiến sỹ PCCC hy sinh”; “Cháy kho chăn, ga, gối, đệm ở Huyện Thanh Oai ba người tử vong; “Cháy karaoke ở An Phú, Bình Dương 32 người thiệt mạng,…”, các vụ cháy không chỉ gây thiệt hại về tài sản mà còn cướp đi sinh mạng rất nhiều người.

Sau thảm họa cháy những chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và chính quyền các địa phương được đưa ra để tổng kiểm tra an toàn về cháy nổ.

Lửa vẫn "âm ỉ"...

Riêng tại Hà Nội, trước tình hình số lượng các vụ cháy, nổ trên địa bàn Thành phố không ngừng gia tăng, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh ngày 28/8 đã ký ban hành Chỉ thị 14 tăng cường công tác chỉ đạo khắc phục tồn tại, xử lý vi phạm các công trình chưa được nghiệm thu về phòng cháy, chữa cháy (PCCC) đã đưa vào hoạt động và các công trình xây dựng không phép, trái phép trên địa bàn...

Mới đây nhất, sau thảm họa cháy tại cơ sở karaoke ở An Phú, Bình Dương khiến 32 người thiệt mạng, ngay sau khi có chỉ đạo từ Chính phủ về công tác PCCC, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh tiếp tục kí ban hành Công điện 04/CĐ-UBND về việc tăng cường công tác phòng chống cháy nổ trên địa bàn Thành phố. Trong đó, yêu cầu tổng kiểm tra các cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, quán bar, vũ trường…

Cùng với các chỉ đạo quyết liệt, những con số thống kê về công tác an toàn PCCC cũng đã được đưa ra, khiến nhiều người "giật mình". Theo Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH Công an TP Hà Nội, tính đến thời điểm hiện tại, Hà Nội có gần 1.400 cơ sở kinh doanh karaoke. Qua quá trình kiểm tra, "quá nửa" cơ sở kinh doanh karaoke không đạt yêu cầu về công tác an toàn PCCC trong quá trình hoạt động (chiếm 58%).

Trong số 58% cơ sở này, có 425 cơ sở có khả năng khắc phục, nhưng chưa khắc phục nên đã có kiến nghị tạm dừng hoạt động trên văn bản kiểm tra, khắc phục có thời hạn, chủ cơ sở tự khắc phục và báo cáo lại cơ quan có thẩm quyền kiểm tra để tiếp tục hoạt động; 326 cơ sở qua kiểm tra không có khả năng khắc phục đã bị tạm đình chỉ và đình chỉ.

Liên quan đến vấn đề PCCC, đặc biệt là tại các sơ sở kinh doanh dịch vụ Karaoke, Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tùng, Phó Giám đốc Công an TP cho biết, hiện nay còn nhiều trường hợp không chấp hành nghiêm, lén lút hoạt động khi không đủ các điều kiện PCCC. Công an TP đã phối hợp, phát hiện xử lý nghiêm các cơ sở vi phạm.

“Công an TP phải bố trí nhiều nhân lực đi giám sát các cơ sở này để ngăn chặn nguy cơ cháy nổ. Công an TP Hà Nội kiên quyết xử lý nghiêm, chấm dứt hoạt động đối với các đơn vị vi phạm; quy trách nhiệm cụ thể cho các cá nhân, tập thể để xảy ra vi phạm”, Phó Giám đốc Công an TP cho biết.

Chính quyền thiếu trách nhiệm, có dấu hiệu buông lỏng?

Không chỉ tại các sơ sở kinh doanh dịch vụ Karaoke, vi phạm PCCC như "ngọn lửa âm ỉ" ở khắp nơi, khi nhiều vụ cháy tại Thủ đô thời gian qua gây thiệt hại lớn về tài sản chủ yếu xảy ra ở loại hình kho, xưởng sản xuất và nguyên nhân sâu xa bắt nguồn từ vi phạm chưa được nghiệm thu về phòng cháy, chữa cháy đã đưa vào hoạt động và các công trình xây dựng không phép, trái phép trên địa bàn...

Phóng viên báo Nhà báo và Công luận đã khảo sát thực tế tại một số quận, huyện trên địa bàn Hà Nội và nhận thấy hàng loạt các bất cập trong quản lý kho, xưởng sản xuất tại nhiều địa phương, nhiều nơi, vai trò của cơ quan quản lý nhà nước về trật tự xây dựng, trật tự đô thị chưa quyết liệt, thiếu trách nhiệm, có dấu hiệu “buông lỏng” trong quản lý; cấp ủy, chính quyền địa phương chưa quan tâm đúng mức đến công tác PCCC và CNCH, khi để xảy ra tình trạng kho, xưởng sản xuất xây dựng trái phép ngang nhiên tồn tại nhưng không xử lý dứt điểm.

Tại phường Xuân Phương, quận Nam Từ Liêm, một dãy kho, xưởng sản xuất rộng 8,860m2 trên ô đất dự án vị trí P3, Khu đô thị mới Xuân Phương mọc lên nhiều năm nay. Điều đáng nói dãy kho, xưởng trái phép này không có PCCC chỉ nằm cách Đội Cảnh sát PCCC&CNCH quận Nam Từ Liêm và UBND phường Xuân Phương vài bước chân. Thế nhưng vẫn ngang nhiên hoạt động thách thức chính quyền địa phương.

Trao đổi với phóng viên, lãnh đạo phường Xuân Phương cũng chỉ biết "kêu khó" và cho biết đã nhiều lần kiểm tra, báo cáo lên cấp trên, đưa ra hướng xử lý nhưng vẫn "vướng" về thẩm quyền và các quy định nên chưa thể xử lý dứt điểm được.

Bất cập cũng diễn ra tại phường Thượng Cát, quận Bắc Từ Liêm, khi trên địa bàn này tồn tại "thủ phủ" kho, xưởng với hàng nghìn xưởng "lậu" mọc lên trên diện tích 11,2 ha tại khu vực bãi lâm sản ngoài đê bãi sông Hồng.

Do xây dựng trái phép và tự ý chuyển đổi sai mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp nên toàn bộ nhà xưởng, cơ sở sản xuất tại đây không được các cơ quan chức năng có thẩm quyền cấp giấy phép về môi trường, kế hoạch bảo vệ môi trường, cam kết bảo vệ môi trường, giấy phép về phòng cháy, chữa cháy… Trong khi, các công ty, doanh nghiệp tại khu vực này lại sản xuất các mặt hàng dễ cháy, có nguy cơ cháy nổ rất cao.

Trong một báo cáo của UBND phường Thượng Cát, trong tháng 9-10/2019, UBND phường đã tổ chức phối hợp với Công an quận Bắc Từ Liêm tổ chức kiểm tra việc PCCC đối với 100 trường hợp sử dụng đất tại khu lâm sản.

Qua việc kiểm tra, 100% các trường hợp thiếu, không có đủ dụng cụ PCCC, nhận thức còn yếu, kém. UBND phường phối hợp với Công an quận đã lập biên bản và hướng dẫn 100 trường hợp về việc PCCC tại khu lâm sản.

Hiện nay 100 trường hợp tại khu lâm sản vẫn đang tiếp tục hoạt động sản xuất kinh doanh, không tháo dỡ công trình vi phạm, không di chuyển tài sản, phương tiện, con người ra khỏi vị trí vi phạm, không đảm bảo về việc phòng cháy chữa cháy, vệ sinh môi trường.

Theo một lãnh đạo phường Thượng Cát, đơn vị cũng đã nhiều lần báo cáo lên UBND quận Bắc Từ Liêm và cũng có những chỉ đạo xử lý, tuy nhiên "vi phạm do tồn tại lịch sử" nên đến nay vẫn còn rất nhiều vướng mắc dẫn đến chưa thể xử lý dứt điểm.

Báo Nhà báo và Công luận sẽ tiếp tục thông tin.