Chủ trương xã hội hóa y tế khi đi vào thực tiễn có nhiều biến tướng. Như việc tình trạng các bác sĩ, cán bộ bệnh viện mua sắm máy móc, thiết bị y tế đặt trong các bệnh viện dễ dẫn đến các tiêu cực phát sinh.

Các chuyên gia đã chỉ ra là vấn đề lạm dụng kỹ thuật chụp chiếu, lạm dụng kê thuốc kèm theo khi bác sĩ, nhân viên y tế tham gia mua sắm máy móc thiết bị y tế đặt trong bệnh viện công.

Trước vấn đề này, phóng viên Báo Nhà báo & Công luận đã tiến hành trao đổi với đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng, Phó Trưởng Ban dân nguyện của Ủy ban Thương vụ Quốc hội.

Theo ông Lưu Bình Nhưỡng, nhân viên y tế mua máy móc đặt vào trong các bệnh viện công là không còn tính chất xã hội hóa nữa mà tư nhân hóa bệnh viện công.

Cũng theo vị này, nguyên tắc việc khám chữa bệnh sẽ tăng thêm chất lượng, hiệu quả chữa bệnh nhưng không được làm tăng thêm thái quá những chi phí của người bệnh.

Những người bệnh khi rơi vào cảnh bệnh tật đã chịu rủi ro về sức khỏe. Khi tăng chi phí lên thái quá là đang tạo rủi ro thứ hai với họ. Rủi ro bệnh tật, rủi ro về khó khăn kinh tế đã đẩy nhiều người bệnh vào cảnh khốn cùng.

Từng có những trường hợp vì thấy giá dịch vụ Y tế quá đắt nên thà chết mà không chịu chữa bệnh. Họ không có tiền và cũng không muốn gây khó khăn thêm cho  người thân.

Đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng nhấn mạnh: “Nếu bệnh viện công lại để cho y bác sĩ tự đóng tiền đi mua máy móc thiết bị y tế đặt trong các bệnh viện, sau đó chữa bệnh có nghĩa là trá hình hóa tư nhân chứ không phải xã hội hóa.

Xã hội hóa là phải thể hiện tính xã hội. Đội ngũ y tế làm như vậy sẽ dẫn đến các doanh nghiệp, cá nhân bên ngoài không được đặt máy ở bệnh viện đó.

Những người trong cuộc sẽ điều hoành toàn bộ từ A đến Z các dịch vụ trong bệnh viện công. Từ chỗ đó có thể dẫn đến sự độc quyền và tự quyết định những vấn đề về mặt giá cả dịch vụ”.

Chính vi thế, theo ông Lưu Bình Nhưỡng cần phải nghiên cứu rất kỹ, rà soát xem xét có hay không có cho y, bác sĩ, những người thầy thuốc trong bệnh viện công mua máy, đặt máy để khám chữa bệnh trong bệnh viện công.

Vấn đề này không chỉ liên quan không chỉ đến máy móc thiết bị mà đến giá thuốc, loại thuốc biệt dược kê kèm kèm theo khi sử dụng các loại thiết bị máy móc đó.

Cuối cùng Phó Trưởng Ban dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng: “Cần tính đến độ tương quan vấn đề xã hội hóa một cách bình thường với vấn đề y bác sĩ tự góp tiền mua máy đặt trong các bệnh viện công lợi, hại ở điểm nào, ảnh hưởng gì đến quá trình khám chữa bệnh và điều trị cho người bệnh.

Cần xem xét loại máy móc, thiết bị gì cần được đặt ở trong bệnh viện và ai là người được tham gia...”.

Cũng liên quan đến vấn đề này, khi trao đổi với phóng viên Báo Nhà báo & Công luận, đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí từng cho biết, xã hội hóa y tế là cần thiết. Hiện nay xã hội hóa có nhiều hình thức như bệnh viện mời những người, cơ quan, đơn vị có tiền mua máy móc, thiết bị y tế vào đặt trong bệnh viện; cho các hãng đặt máy;  cán bộ bệnh viện góp tiền mua máy móc, thiết bị vào đặt; các bệnh viện vay tiền ngân hàng để mua máy móc thiết bị…

Về cơ bản thì luật không cấm các cán bộ y tế mua thiết bị máy móc đặt trong các bệnh viện. 

Muốn đặt máy móc, thiết bị y tế trong bệnh viện công thì phải làm đề án đầy đủ, trình duyệt rồi mới cho làm. Không được làm tự nhiên, hùn vốn một cách tự phát. Ở đâu làm theo quy định thì đều đúng.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Anh Trí nhấn mạnh: “Đang có tình trạng tự phát, mạnh ai nấy làm, khoa nào làm được thì làm, ai có tiền thì làm và điều đó là không được, là nghiêm cấm.

Chủ trương xã hội hóa là đúng, cách thức các bác sĩ góp vốn lại phải được phê duyệt còn làm theo kiểu tự phát góp mua trang thiết bị rồi tự đưa ra bảng giá để thu… thì cực kỳ sai.

Với cách làm tự phát như vậy đã tự nhiên biến các khoa, đơn vị công thành cơ sở tư nhân.

Trong khi các khoa phòng không cần phải xây dựng, tiền thuế không phải đóng mà thu dịch vụ lại thu phí cao là bất hợp lý… chưa kể một loạt các tiêu cực tồn tại quanh đó vì thế là không được”...

Trinh Phúc