Ngày 24/1 Báo Nhà báo & Công luận có bài viết phản ánh: “TP Vũng Tàu: Cán bộ tắc trách hay năng lực có vấn đề?”. với nội dung, hơn 3 năm qua UBND phường 11, TP. Vũng Tàu không giải quyết được trường hợp một hộ dân xây nhà lấn chiếm trên đất người khác, dù hộ dân lấn chiếm này đã xác nhận có việc lấn chiếm.

Sau khi bài báo được phát hành, phóng viên đã đến trực tiếp tại Văn phòng UBND TP. Vũng Tàu và đặt câu hỏi liên quan đến vụ việc, nhưng 3 tháng sau vẫn không có sự hồi âm của cơ quan sở tại. Chỉ đến khi Bí thư Tỉnh ủy BR-VT Nguyễn Hồng Lĩnh trực tiếp chỉ đạo thì ngày 3/6 (tức hơn 5 tháng sau) Báo Nhà báo & Công luận mới nhận được công văn phản hồi của UBND TP. Vũng Tàu. Tuy nhiên kết quả phản hồi có nhiều tình tiết không rõ ràng, lấp lửng, có phần hiểu sai bản chất sự việc.

Lỗi do ý tứ hành văn

Theo công văn trả lời số 2483/UBND-TNMT của UBND TP. Vũng Tàu, ngày 24/4, Phòng Tài nguyên và Môi trường tổ chức kiểm tra, xác minh tại thực địa theo nội dung thông tin Báo phản ánh.

Kết quả: “Tại thực địa thửa đất của hộ ông Phùng Văn Nhuận – bà Trần Thị Hoa nằm phía sau của các số nhà có địa chỉ từ số nhà 1007/3 đến 1007/9 thuộc hẻm 1007, đường 30 tháng 4, phường 11. Khuôn viên thửa đất của ông Nhuận – bà Hoa với tứ cận đã có nhà ở ổn định bao quanh, không có công trình xây dựng mới. Ranh giới thửa đất phía giám đất của các hộ có mặt tiền quay ra hẻm 1007 đường 30 tháng 4 (trong đó có hộ ông Long) không theo một đường thẳng như sơ đồ kèm theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Nhuận thể hiện là một đường thẳng. Cụ thể là, ranh giới có bẻ góc sang hướng đất của các hộ giáp ranh. Riêng đoạn giáp ranh phía sau nhà ông Long hiện tại có một phần tường gạch dày 10cm, cao 1,2m, phía bên trên là khung thép cũ. Theo đơn trình bày của bà Phương (bà Phương là con và được ông Nhuận ủy quyền - PV) thì đây là phần đất mà bà cho là ông Long lấn chiếm đất của gia đình bà.”

Tại văn bản số 2483, UBND TP. Vũng Tàu khẳng định, “qua kiểm tra thực tế không có cơ sở xác minh các ý kiến phản ánh của bà Phương về công trình xây dựng cơi nói, xây dựng mới trái phép trên đất nông nghiệp.”

Để khẳng định không có cơ sở, UBND TP. Vũng Tàu căn cứ vào báo cáo của Đoàn kiểm tra thuộc Phòng Tài nguyên và Môi trường, báo cáo của UBND phường 11, TP. Vũng Tàu và lời khai của hộ lấn chiếm.

Cụ thể, theo công văn của UBND TP. Vũng Tàu, Đoàn của phòng Tài Nguyên môi trường TP Vũng Tàu đã đến kiểm tra, “tiến hành đo kiểm tra bằng thước dây” diện tích hiện trạng nhà của ông Long.

Cạnh đó, Đoàn kiểm tra xác minh thực địa tại nhà của hộ ông Nguyễn Quốc Long không phát hiện có công trình nào xây dựng mới (phần diện tích xây dựng nhô ra ở phía sau nhà ông Long là tường gạch đã cũ, phía trên khung thép đã rỉ)”; Đoàn kiểm tra hỏi ông Long (người lấn chiếm) thì ông xác nhận căn nhà xây dựng đã lâu; ….

Dù xác định là không có cơ sở xác minh việc lấn chiếm, nhưng trong văn bản của UBND TP. Vũng Tàu vẫn khẳng định “phần ranh giới tiếp giáp với đất của gia đình bà Phương thì lại nhô ra so với nhà của hộ giáp ranh liền kề ông Long khoảng 1,1m”; “số liệu kiểm tra tổng chiều dài thửa đất thực tế đang sử dụng so với tổng chiều dài tại sơ đồ thửa đất lập năm 2001 là có sự chênh lệch …”.

Phản bác việc Đoàn kiểm tra đo vẽ bằng thủ công, một cán bộ địa chính nói: “kiểm tra bằng thước dây là không thể chính xác. Muốn chính xác thì phải thực hiện bằng tọa độ. Trên hồ sơ giấy tờ đất đai đã có tọa độ, Đoàn kiểm tra đã không thực hiện đo vẽ lại bằng tọa độ mà chỉ nhìn bằng mắt thường với việc dùng thước dây để đo thủ công!?”

Về hành động xây dựng trái phép lấn chiếm đất, bà Phương đã phản ánh là cách nay hơn 3 năm trước. Vì thế, bây giờ Đoàn kiểm tra đến thực địa và ghi lại chi tiết “tường gạch đã cũ, phía trên khung thép đã rỉ” để làm cơ sở khẳng định nhà ông Long không có xây dựng mới là thiếu khách quan.

Bên cạnh đó, trước lúc có văn bản trả lời Báo Nhà báo & Công luận, phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Phạm Huy Liền – Phó trưởng Phòng Tài nguyên & Môi trường TP. Vũng Tàu, người trực tiếp đi kiểm tra, cho biết: Việc kiểm tra chỉ mang tính tham khảo, còn muốn chính xác phải lập đoàn kiểm tra chuyên ngành, có dụng cụ đo vẽ đầy đủ.

Như vậy, công luận có thể đặt câu hỏi, tại sao UBND TP. Vũng Tàu vẫn gửi đến Báo Nhà báo & Công luận một văn bản có nhiều điểm lập lờ, thiếu chính xác?

Trả lời phóng viên ngày 7/6, ông Vũ Hồng Thuấn – Phó Chủ tịch UBND TP. Vũng Tàu chủ trì cùng cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường, Phòng tiếp dân, UBND Phường 11,... ông Phạm Huy Liền đã giải thích về nội dung văn bản số 2483/UBND-TNMT: Đây là do ý tứ văn bản chưa chuẩn nên có thể gây hiểu nhầm, chứ trong phần kết luận không có khẳng định lấn hay không lấn. Việc đo bằng thước chỉ mang tính tham khảo.

Cũng tại buổi tiếp ngày 7/6, lãnh đạo UBND TP. Vũng Tàu đã tiếp nhận và xem xét tất cả hồ sơ giấy tờ đất của ông Phùng Văn Nhuận. Trước mắt qua giấy tờ, cứ liệu bà Phương cung cấp, Lãnh đạo TP. Vũng Tàu phần nào nhìn nhận được hộ ông Long đã có sự can thiệp đến 2 đợt rất rõ. 

Người dân khiếu kiện vì bị bịt lối đi chung

Liên quan đến mảnh đất bị lấn chiếm của hộ ông Phùng Văn Nhuận, trong văn bản 2483/UBND-TNMT có nội dung:

“Ngày 5/4/2019, UBND Phường 11 (TP. VT) có Biên bản làm việc với ông Nguyễn Đức Thịnh theo nội dung đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai của bà Phùng Trần Uyên Phương. Theo đó, ông Thịnh cho biết, gia đình ông không làm gì cản trở việc gia đình ông Nhuận làm hàng rào bảo vệ đất, chỉ khuyến cáo ông Nhuận không được làm hàng rào lấn qua đất của gia đình ông đã được nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ông Thịnh là cháu bà Nhuần, được bà Nhuần cho đất với hình thức ký hợp đồng chuyển nhượng được UBND phường xác nhận năm 2001.

Nguyên toàn bộ thửa đất (bao gồm cả phần diện tích của ông và ông Nhuận đang sử dụng hiện nay) là của bà Nhuần đứng tên đăng ký, trong đó bà Nhuần cho ông Lanh một phần (chiều dài 35m x chiều ngang 13,5m), phần diện tích còn lại bà Nhuần đã cho ông Thịnh (kể cả 1,5m là để làm lối đi chung từ đường 30/4 xuống dưới Cảng. Nay phía ông Nhuận (nhận chuyển nhượng đất của ông Lanh) làm hàng rào có ý rào, lấy luôn phần lối đi chung nên vợ chồng ông Thịnh mới không đồng ý.”

Với nội dung báo cáo của UBND phường 11 gửi UBND TP. Vũng Tàu, bà Uyên Phương bức xúc, “đây là chuyện không nói có của UBND phường 11. Thứ nhất, gia đình tôi không biết ông Thịnh là ai và chưa bao giờ có yêu cầu giải quyết tranh chấp với ông Thịnh. Thứ 2, ngay cả đoàn kiểm tra của thành phố xuống trực tiếp hiện trường và xác định ngay trong băn bản trả lời báo chí là khuôn viên thửa đất nhà tôi với tứ cận đã có nhà ở ổn định bao quanh, thì tôi xây hàng rào bảo vệ làm gì. Thứ 3, ngày 24/1 bài báo phản ánh xuất bản thì tại sao phường lại mời ông Thịnh đến làm việc liên tục về một vấn đề không liên quan? Phải chăng phường 11 đang có ý đồ trong vấn đề này?”

Tại buổi làm việc với bà Uyên Phương ngày 7/6, ông Vũ Hồng Thuấn – Phó Chủ tịch UBND TP. Vũng Tàu cùng các ban ngành liên quan đã so sánh tất cả hồ sơ bản vẽ thì nhận thấy, phía sau đất của gia đình bà Uyên Phương có thể hiện một lối đi chung kéo dài, nhưng trên thực tế 2 đầu đã bị các hộ dân khác xây nhà bịt kít, vì thế lối đi chung chỉ là một đoạn đường không có lối thoát.

Một cán bộ tiếp dân nói, “Nếu ông Thịnh hiến đất làm đường thì đất này đâu còn của bà Thịnh, UBND phường mời ông Thịnh lên làm gì? 

Chuyện nhỏ xé lớn. Bản chất sự việc là một người dân đã xây dựng lấn chiếm trái phép trên đất người khác. Lẽ ra 3 năm trước chính quyền địa phương phải có trách nhiệm xử lý bằng cách lập biên bản, cưỡng chế yêu cầu người dân tháo dỡ, đằng này chính quyền lại không giải quyết để sự việc kéo dài. Từ việc xây dựng lấn chiếm trái phép của hộ dân này sang hộ dân khác, chính quyền không giải quyết mà lại đẩy người dân sang vụ việc tranh chấp đất đai, phải chăng do cán bộ tắc trách hay lực có vấn đề?

Báo Nhà báo và Công luận sẽ tiếp tục thông tin.

Thái Sơn