(CLO) Ngay từ năm học đầu tiên triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, báo chí đã đặt ra câu hỏi: Vì sao giá sách giáo khoa tăng hơn nhiều so với giá sách giáo khoa 2006? Xung quanh câu chuyện nguyên nhân tăng giá sách giáo khoa, bạn đọc Đào Quốc Vịnh đã có bài viết chia sẻ về vấn đề này.
Trên thực tế, cơ cấu giá thành của sách giáo khoa bao gồm: Vật tư in: Giấy in, tem chống giả, rọc giấy (nếu có); Công in: Giá nhân công, mực in, chất liệu gia công khác, chi phí vận chuyển…; Chi phí thuê kho (chứa giấy in, chứa thành phẩm), vận chuyển; Chi phí quản lý: Tiền lương cho người lao động, thuê cơ sở vật chất; Nhuận bút tác giả, phí sử dụng bản quyền; Vốn đầu tư sản xuất; Phát triển thị trường: Truyền thông quảng bá, giới thiệu, tập huấn sử dụng sách…; Học liệu điện tử nhằm thực hiện mục tiêu số hóa trong giáo dục; Chi phí phát hành: Để đưa sản phẩm từ nhà sản xuất đến tay người dùng…
Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, giấy in sách giáo khoa năm 2006 xấp xỉ 11 triệu đồng/tấn, trong khi đó cũng loại giấy này giá của năm 2023 là 24 triệu đồng/tấn tăng gấp 2 lần so với giá giấy năm 2006.
Mức lương tối thiểu vùng áp dụng ở các thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh từ ngày 1/1/2022 đến 30/6/2023 được Nghị định 90/2019/ND-CP quy định là 4.420.000đ/tháng, tăng gấp 7, 12 lần so với mức lương tối thiểu vùng năm 2006. Với mức độ tăng tiền lương cơ sở và mức tiền lương cơ sở vùng như vậy, thì giá thuê nhân công cũng phải tăng lên tương xứng.
Ngoài giá nguyên liệu chính là giấy in, và nhân công tăng gấp nhiều lần, giá các loại vật tư khác như mực, và các loại vật tư phụ trợ khác cũng tăng cao. Đó là chưa kể đến giá điện nước, xăng dầu cũng được điều chỉnh tăng liên tục; giá các mặt hàng thiết yếu trong xã hội cũng đồng loạt tăng sau mỗi đợt Nhà nước điều chỉnh mức lương cơ sở và mức lương tối thiểu vùng. Đó là chưa kể đến lãi suất ngân hàng cao hơn nhiều so với trước, mà doanh nghiệp thực hiện xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa không có ưu đãi gì, trong khi Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam làm sách giáo khoa 2006 được ngân hàng nhà nước cho vay lãi suất thấp trong thời hạn là 20 năm; không phải làm công tác truyền thông quảng bá để cạnh tranh chiếm giữ thị phần.
Ngoài những chi phí trên, còn các chi phí như lưu kho lưu bãi, vận chuyển bốc xếp… để tạo thành giá thành của một sách giáo khoa.
Vấn đề đặt ra là, giá thành của sách giáo khoa theo Chương trình 2018 đã được các đơn vị thực hiện xã hội hóa sách giáo khoa đã tính đúng và đủ hay chưa, thì lại chưa được Đoàn giám sát đả động đến. Việc thanh tra, kiểm tra giá cả của bất cứ một hàng hóa nào bán trên thị trường cũng đều phải thanh kiểm tra giá thành sản phẩm của mặt hàng đó.
Theo tìm hiểu của người viết bài này, giá bán sách giáo khoa được xác định theo công thức sau: “Giá thành toàn bộ của sản phẩm + lợi nhuận dự kiến (nếu có) + thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có) + thuế giá trị gia tăng”. Thuế khác (nếu có), được thực hiện theo khoản 1 Điều 10 Thông tư 25/2014/TT-BTC. Riêng sách giáo khoa là loại hàng hóa đặc biệt nên trước khi niêm yết giá bán, doanh nghiệp phải lập phương án về giá, trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Thiết nghĩ đây là vấn đề mà Đoàn giám sát của Quốc hội cần xem xét một cách kỹ lưỡng.
Việc xem xét một cách chi tiết và kỹ lưỡng từ khâu xác định giá thành đến khâu xác định giá bán của một loại mặt hàng bị thời giá chi phối là vô cùng quan trọng. Nó chẳng những chỉ đưa ra một số liệu chênh lệch giá để báo cáo cấp trên, mà còn giúp các cơ quan quản lý hiểu rõ nguyên nhân nào đã tạo ra một sự chênh lệch giá như vậy. Nếu sự chênh lệch giá ấy là hợp lý vì những lý do như giá vật tư, giá nhân công, và các yếu tố cấu thành giá thành sản phẩm tăng, dẫn đến giá bán phải tăng hợp lý theo quy luật của nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, thì cần được công bố công khai, minh bạch để an dân. Nếu phát hiện những sai phạm thì cần kịp thời yêu cầu các cơ quan vào cuộc để sớm khắc phục, đảm bảo minh bạch, công bằng và công khai.
Lấy một ví dụ, về số tiền phụ huynh học sinh phải bỏ ra để mua một bộ sách giáo khoa lớp 4 theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 thì thấy. Bộ sách lớp 4 này có giá là 230.000 đ, trong khi trước đó, bộ sách giáo khoa lớp 4 năm 2006 chỉ có 87.000 đ. Nhưng cơ cấu tạo nên giá thành của hai bộ sách này không hề giống nhau. Ngoài các yếu tố về giá cả vật tư, nhân công, điện nước, chi phí bốc xếp vận chuyển… là các yếu tố tạo nên giá thành có sự khác biệt giữa hai bộ sách ra, thì quy cách, số trang, số quyển in màu và không in màu, chất lượng giấy mực cũng tạo nên giá thành sản phẩm khác nhau.
Sách giáo khoa lớp 4 năm 2006 có 8 môn học, với tổng số 9 quyển sách; tổng số trang là 1.084; màu ruột, có 7/9 quyển in 4 màu 2/9 quyển in 2 màu; khổ sách 17x24; không có sách giáo khoa cho 3 môn HĐTN, GDTC, tin học.Trong khi đó giáo khoa 2018 có 11 môn học; có 13 quyển sách/bộ; số trang là 1.268 trang’ in màu ruột 9/9 quyển in 4 màu; khổ sách 19 x 26,5
Một bộ sách giáo khoa lớp 8 năm 2006 có tổng số 10 môn học, có 12 quyển sách; tổng số trang là 1.856 trang; màu ruột sách có 3/12 quyển in 4 màu, 4/12 quyển 2 màu, 5/12 quyển in 1 màu; khổ sách 17cm x 24 cm; không có sách 3 môn HĐTN, GDTC,tin học. Giá bán cả bộ sách này là 135.000 đ. Còn bộ sách lớp 8 Chương trình 2018, với tổng môn học là 11; có 13 quyển sách, số trang ruột 1.524; màu ruột 13/13 quyển 4 màu; khổ sách 19 x 26, 5.
Một điều hoàn toàn khác biệt mà bất kỳ đoàn giám sát hay thanh, kiểm tra nào cũng cần lưu ý là, hiện nay có ba bộ sách giáo khoa đầy đủ các môn học được đưa vào sử dụng, thì hai bộ sách của doanh nghiệp nhà nước, làm bằng vốn nhà nước; chỉ có một bộ sách là của doanh nghiệp tư nhân, làm bằng tiền túi tư nhân. Vì vậy, cơ sở để xác định giá thành sản phẩm của hai doanh nghiệp này cũng khác nhau. Một bên sử dụng vốn và tài sản nhà nước, như nhà văn phòng, hệ thống kho bãi và có thể còn có sự khác biệt về lãi vay ngân hàng. Một bên là tư nhân, từ văn phòng đến hệ thống kho bãi và các nguồn lực khác đều không được sự hỗ trợ hay ưu đãi nào cửa Nhà nước.
Có thể nói, việc Quốc hội đưa sách giáo khoa vào diện phải được giám sát là phù hợp với nguyện vọng của cử tri cả nước. Tuy nhiên, công việc giám sát cần phải căn cơ, các kết quả được Đoàn giám sát công bố cần nêu ra những nguyên nhân chủ quan, khách quan, để vừa đảm bảo sự minh bạch, công bằng vừa giúp tìm ra giải pháp hạ giá sách giáo khoa như mong muốn của cử tri. Có như vậy mới không để dư luận xã hội băn khoăn vì những thông tin một chiều mang tính so sánh cơ học gây nên.
Hy vọng rằng còn nhiều vấn đề khác liên quan đến công việc xã hội hóa sách giáo khoa sẽ được Đoàn giám sát quan tâm, có những đáp án đúng để cử tri cả nước yên tâm, góp phần đáng kể vào việc thực hiện thành công công cuộc cải cách giáo dục toàn diện mà Nghị quyết 29/2013 của Đảng và Nghị quyết 88/2014/QH14 đã đề ra.
(CLO) Chiều ngày 22/11, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về Hội và nâng cao chất lượng tham mưu trong công tác văn phòng của Hội Nhà báo khu vực phía Bắc.
(CLO) Hàng trăm tài liệu, cổ vật có niên đại cách ngày nay hơn 2.000 năm, phản ánh sự hình thành và phát triển của nền văn hóa Đông Sơn trên đất Vĩnh Phúc.
(CLO) Ngày 22/11, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có Quyết định xử phạt Công ty cổ phần chứng khoán SmartInvest gần 1,4 tỷ đồng vì hàng loạt vi phạm.
(CLO) Bất chấp những thách thức từ cuộc chiến tranh xâm lược của Nga, kinh tế Ukraine đã tăng trưởng 4.2% trong 10 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái, theo thông báo của Bộ Kinh tế Ukraine vào ngày 18 tháng 11.
(CLO) Triều Tiên và Nga vừa ký kết một thỏa thuận mới nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế sau các cuộc hội đàm tại Bình Nhưỡng trong tuần này, theo Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên (KCNA).
(CLO) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai vừa phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 thực hiện điều tra, phỏng vấn sâu người dân vùng lũ lịch sử gây chết và mất tích nhiều người ở xã Phúc Khánh.
(CLO) Trong những tuần gần đây, các hãng sản xuất ô tô lớn trên thế giới đã liên tiếp công bố kế hoạch cắt giảm nhân sự và đóng cửa nhà máy khi họ chật vật tìm kiếm lợi nhuận từ các dòng xe điện (EV) và đối mặt với làn sóng cạnh tranh từ những sản phẩm giá rẻ hơn.
(CLO) Chính quyền Tổng thống Joe Biden vừa thông báo với Quốc hội kế hoạch xóa 4,65 tỷ USD khoản nợ mà Ukraine đang gánh chịu, theo một bức thư do Bloomberg News thu thập được.
(CLO) Ngày 22/11, Toà án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh mở phiên toà sơ thẩm xét xử các bị cáo: Xeng và Sisavanh Yongyaerlor (cùng SN 1988, trú huyện Khăm Cợt, tỉnh Bolikhămxay, Lào) về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”.
(CLO) Ngày 22/11, tại Nhà Thái Học thuộc Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã diễn ra Vòng Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
(CLO) Ngày 22/11, Hội môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đã công bố Bộ Quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp mới nhằm nâng cao uy tín, chất lượng và trách nhiệm của môi giới.
(CLO) Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền vừa ký ban hành Quyết định số 6068/QĐ-UBND ngày 22/11/2024 về việc công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê hữu Bùi, Bùi 2, Gò Khoăm, sạt lở bờ sông Bùi trên địa bàn huyện Chương Mỹ.
(CLO) Tỉnh Lai Châu cam kết tạo mọi thuận lợi để hỗ trợ các doanh nghiệp khai thác du lịch với mục tiêu "doanh nghiệp phát tài - Lai Châu phát triển''.
(CLO) Ngày 22/11, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông và lãnh đạo các sở, ngành thành phố đi kiểm tra tiến độ thi công và thực hiện Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá.
Ngày 20/11, tại Phân hiệu Hoành Bồ (thành phố Hạ Long, Quảng Ninh), Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản Việt nam đã long trọng tổ chức Kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11) và 64 năm Ngày truyền thống của Trường (20/11/1960 - 20/11/2023) nhằm ôn lại truyền thống tốt đẹp và tri ân các thầy cô giáo.
(CLO) Gần 70 năm xây dựng và phát triển các thế hệ thầy, cô giáo nhà trường đã đem trí tuệ, tâm huyết, tài năng để cống hiến cho sự nghiệp “trồng người”. Đến nay, Trường Tiểu học Xuân Du (Như Thanh) ngày càng khẳng định được vị thế, uy tín, thương hiệu của nhà trường trong công tác giáo dục và đào tạo trên địa bàn huyện Như Thanh nói riêng, tỉnh Thanh Hóa nói chung.
(CLO) Những năm học vừa qua chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường luôn đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Vị thế của nhà trường từng bước được khẳng định, đáp ứng kịp thời yêu cầu đổi mới của sự nghiệp giáo dục trong thời kỳ đất nước hội nhập và nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội của địa phương, góp phần xây dựng xã Hợp Thành đạt xã nông thôn mới nâng cao.
(NB&CL) Những giáo viên người địa phương đang ngày càng trở thành lực lượng nòng cốt trong việc dạy học ở những nơi vùng cao, vùng xa. Lực lượng này ngày một dồi dào và chính họ là những người truyền cảm hứng cho học trò của mình vượt khó, vươn lên để học tập tốt.
(CLO) Nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Nguyễn Kim Sơn đã có những chia sẻ xung quanh quá trình xây dựng, những điểm đáng chú ý và mong mỏi đối với Luật Nhà giáo - một dự án Luật dự kiến khi ban hành sẽ khẳng định và giữ vững vị thế, nâng cao vị trí của nhà giáo.
(CLO) Chưa bao giờ, ngành giáo dục được quan tâm nhiều như bây giờ, nhưng cũng chưa bao giờ trách nhiệm đặt lên vai cho thầy cô lớn như bây giờ. Trách nhiệm đó chính là nâng cao chất lượng giáo dục, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao làm điểm tựa để xây dựng đất nước bước vào kỷ nguyên mới, hướng tới kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, 100 năm ngày thành lập nước.
(CLO) Sáng nay (20/11), Tập đoàn Giáo dục Quốc tế Nam Việt đã tổ chức chương trình “Lễ kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam” với nhiều hoạt động tri ân và vinh danh đầy ý nghĩa.
(CLO) Từ năm 2021 đến nay, có 17 lượt học sinh dự thi và đoạt huy chương, trong đó có 7 học sinh đoạt huy chương Quốc tế (gồm 3 huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc, 3 Huy chương Đồng) - dẫn đầu các tỉnh, thành phố cả nước về số lượng huy chương đạt được.
(NB&CL) Dạy học là một nghề vất vả, dạy học miền núi lại vất vả hơn bội phần. Thế nhưng đã có những người thầy người cô từ bỏ phố thị, đồng bằng lên vùng cao dạy học và gắn bó với những điểm trường lẻ hàng chục năm trời. Câu chuyện dạy học của họ thực sự mang lại cho mỗi chúng ta những câu chuyện truyền cảm hứng, minh chứng cho quan điểm: “Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình!”.
(CLO) Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng: “Chúng ta cùng chúc nhau 20/11 thật vui, có thêm sự động viên, nghị lực, tình cảm, từ đó giúp chúng ta mạnh mẽ trong giải quyết công việc và vững chãi, tự tin trong cuộc sống”.