Trên khắp thế giới, nhiều tờ báo lâu đời đã bị đóng cửa, tạm dừng hoạt động và các nhà báo bị sa thải, trong khi các nhà quảng cáo lo sợ khi đối mặt với suy thoái kinh tế toàn cầu. 

Trong bối cảnh khó khăn và nhiều thách thức, ngành công nghiệp tin tức không chỉ có toàn màu đen. Trong một báo cáo tin tức kỹ thuật số năm 2021 của Viện Reuters tại Đại học Oxford, các nhà nghiên cứu cho biết, một số tờ báo đã được hưởng lợi từ mong muốn có thông tin đáng tin cậy về đại dịch, với khả năng tiếp cận cao hơn, độ tin cậy cao hơn và nhiều người đăng ký trả tiền hơn.

Điều quan trọng cần lưu ý là cuộc khảo sát được khảo sát được thực hiện từ tháng 1/2021 đã có những thông tin rất ý nghĩa so với cuộc khảo sát được thực hiện vào tháng 1/2020. 

Theo các con số khảo sát, hầu hết số lượng tin tức cũng như truy cập của các tờ báo đã tăng lên đáng kể. Đặc biệt, tin tức truyền hình đã đạt được lượng khán giả lớn nhất trong nhiều năm, nhất là trong những tháng đầu tiên của cuộc khủng hoảng sức khỏe.

Nhưng dữ liệu cho thấy rằng tiêu dùng hiện đã trở lại quỹ đạo bình thường hơn, và sự quan tâm đến tin tức, ở hầu hết các quốc gia, không cao hơn một năm trước.

Các thương hiệu đáng tin cậy hoạt động trực tuyến tốt hơn

Ở Bắc và Tây Âu, một số trang tin tức thương mại và dịch vụ công cộng tiếp tục thu hút lượng khán giả trực tuyến lớn hơn so với một năm trước, và những trang này có xu hướng đạt mức độ tin cậy cao hơn.

Ở Na Uy, VG (Verdens Gang) đã tăng 9% trong lượt sử dụng hàng tuần vào năm 2020, n-tv ở Đức tăng 4%, trong khi MTV News ở Phần Lan tăng 7% so với năm trước. Các trang web truyền thông dịch vụ công cũng hoạt động đặc biệt tốt, nhờ mở rộng phạm vi tiếp cận của mình qua TV và đài phát thanh.

Câu chuyện về Covid-19 dường như đã phát huy được sức mạnh của phương tiện truyền thông đại chúng, với phạm vi đưa tin trực tuyến bao gồm các bản phân tích rộng rãi về dữ liệu dịch, bản tin COVID-19 hàng ngày và podcast giải thích.

Niềm tin vào tin tức đang lên

Nhìn rộng hơn, có vẻ như cuộc khủng hoảng đã khôi phục lại một số niềm tin đối với các phương tiện truyền thông tin tức, sau một thời gian chứng kiến cuộc tấn công của các chính trị gia dân túy và sự gia tăng của thông tin không đáng tin cậy thường được phát tán qua mạng xã hội. Niềm tin vào tin tức (44%) tăng trung bình sáu điểm phần trăm và nhiều hơn đáng kể ở một số quốc gia.

Cuộc khảo sát cũng nhận thấy khoảng cách tin cậy ngày càng tăng giữa các nguồn tin tức mà mọi người thường dựa vào và tin tức mà họ tìm thấy trên phương tiện truyền thông xã hội và tìm kiếm, vẫn không thay đổi trên cơ sở tương tự. Điều này có thể là do đại dịch virus Corona đã làm cho tin tức có vẻ đơn giản và dựa trên thực tế hơn, đồng thời bóp chết nhiều tin tức chính trị đảng phái hơn ở một số quốc gia.

Mỹ rõ ràng là một ngoại lệ, sau những chia rẽ sâu sắc về một cuộc bầu cử tranh chấp và các cuộc biểu tình rộng rãi chống lại bất bình đẳng chủng tộc. Mỹ, Mexico và Thổ Nhĩ Kỳ là những quốc gia duy nhất không có sự gia tăng lòng tin trong năm nay.

Phần lớn các thông tin khảo sát trên toàn cầu (58%) cho biết họ đã nhìn thấy thông tin sai lệch hoặc gây hiểu lầm về COVID-19 hoặc các vấn đề sức khỏe khác trong tuần trước, đặc biệt cao ở các khu vực Châu Phi và Châu Mỹ Latinh.

Với khả năng đe dọa đến tính mạng con người, đại dịch khiến các nền tảng mạng xã hội và công cụ tìm kiếm phải có cách tiếp cận cứng rắn hơn nhiều để buộc gỡ bỏ nội dung có hại. Các nền tảng công nghệ và truyền thông cũng đã giới thiệu các nguồn thông tin đáng tin cậy về Covid-19, bao gồm số liệu thống kê chính thức và các trang báo đáng tin cậy. Các nỗ lực này nhằm tuyên truyền các nguồn đáng tin cậy trong môi trường trực tuyến có thể sẽ tiếp tục kéo dài sau khi đại dịch đã suy yếu.

Đối với nhiều nhà xuất bản, COVID-19 cũng đã đẩy nhanh các kế hoạch thu hút độc giả trả tiền cho nội dung trực tuyến - thông qua các mô hình đăng ký hoặc tặng. El Pais ở Tây Ban Nha, El Tiempo ở Colombia và News 24 ở Nam Phi là một trong số những tờ báo đã bắt đầu hành trình vượt tường lửa trong đại dịch.

Nhưng với nhiều nội dung ẩn sau các bức tường phí, đại dịch cũng làm dấy lên lo ngại về sự bất bình đẳng thông tin. Trong bất kỳ cuộc khủng hoảng sức khỏe nào trong tương lai, liệu những người có đủ điều kiện sẽ nhận được thông tin chất lượng hơn những người không có khả năng?

Thói quen kỹ thuật số đang thay đổi

Trong cuộc khủng hoảng COVID-19 hiện nay, nhiều người lớn tuổi đã lần đầu tiên chấp nhận các nền tảng kỹ thuật số mới, tận hưởng sự tiện lợi của việc mua sắm trực tuyến và hội nghị truyền hình. Tất cả các loại hình dịch vụ đăng ký đã bùng nổ - đặc biệt là các dịch vụ phát trực tuyến giải trí như Netflix. Tin tức có thể đi sau xu hướng này, nhưng khi ngân sách hộ gia đình thắt chặt, các tổ chức tin tức cũng có thể phải vật lộn để giữ khách hàng chứ chưa nói đến việc giành được những tin tức mới.

Dữ liệu của cuộc khảo sát cho thấy rằng mọi người ngày càng phụ thuộc vào điện thoại thông minh, không chỉ để giao tiếp với bạn bè mà còn để truy cập tin tức, với mức tăng 73% mức sử dụng trung bình hàng tuần. Tuy nhiên, sự thay đổi này đã diễn ra trong một thời gian, có những tác động lớn đối với các định dạng của tin tức. Các bản cập nhật trực quan được trình bày đẹp mắt và các video ngắn đều hoạt động tốt trong thời kỳ khủng hoảng, cũng như các mạng xã hội ưu tiên thiết bị di động như TikTok và Instagram.

Cuộc khảo sát cũng ghi nhận sự thay đổi theo hướng tiêu dùng kỹ thuật số, mạng xã hội và thiết bị di động nhiều hơn - làm giảm dần các mô hình kinh doanh cũng như niềm tin của nhiều công ty truyền thông.

Giờ đây, cú sốc của COVID-19 kết hợp với sự thay đổi công nghệ đang tăng tốc đang buộc tập đoàn truyền thông phải suy nghĩ lại cơ bản hơn về cách thức hoạt động của báo chí trong thập kỷ tới, với tư cách là một doanh nghiệp, về mặt công nghệ, mà còn là một nghề.