Mặc dù dự án còn chưa thực hiện xong giải phóng mặt bằng nhưng việc phân lô, bán đất nền tại dự án qua các dạng “hợp đồng đặt cọc, hợp đồng hợp tác đầu tư” đã diễn ra trước đó suốt một thời gian dài trước sự làm ngơ của cơ quan chức năng.

Qua ghi nhận thực tế, dọc đường vào dự án Khu nhà ở thôn Cầu gạo tràn ngập những tấm biển quảng cáo hình ảnh về dự án được gắn đầy cột điện, tường nhà. Cùng với những lời giới thiệu có cánh về một dự án có sổ đỏ lâu dài. Nhiều nhà dân được cho thuê để làm các điểm văn phòng bán hàng của dự án. 

Công ty Xây dựng Minh Đạo là doanh nghiệp trúng đấu giá quyền sử dụng đất nhưng ngang nhiên coi thường pháp luật, làm trái với Nghị định số 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn Luật Đất đai. Cụ thể, khoản 1 Điều 41 của Nghị định 43/2014/NĐ-CP đã quy định rõ: 1. Điều kiện dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê được chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức phân lô, bán nền, bao gồm: b. Chủ đầu tư dự án phải hoàn thành việc đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng gồm các công trình dịch vụ, công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 đã được phê duyệt; đảm bảo kết nối với hệ thống hạ tầng chung của khu vực trước khi thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người dân tự xây dựng nhà ở; đảm bảo cung cấp các dịch vụ thiết yếu gồm cấp điện, cấp nước, thoát nước, thu gom rác thải…

Tại buổi làm việc với phóng viên, ông Nguyễn Văn Hòa – Trưởng phòng TN&MT huyện Yên Phong từng khẳng định: “Việc doanh nghiệp phân lô, bán nền khi chưa đủ điều kiện là sai. Việc này phòng Kinh tế hạ tầng đang tham mưu cho UBND huyện và cao hơn là Sở Xây dựng để có biện pháp xử lý...”.

Ngay sau khi phản ánh sự việc, phóng viên đã tiếp tục liên hệ với Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh để mong muốn sự vào cuộc của đơn vị này. Nhưng đáp lại, ông Nguyễn Ngọc Anh – Chánh Văn phòng Sở Xây dựng lại đổ dồn trách nhiệm: “Bên anh đang tập trung chống Covid, em liên hệ với huyện trước nhé…”.

Sau dịch Covid-19, đã nhiều tháng trôi qua, phóng viên cũng không được bất kỳ câu trả lời nào từ Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh, phải chăng đơn vị này đang chối bỏ trách nhiệm? Có biểu hiện bao che cho sai phạm của doanh nghiệp?

Trước đó, hàng chục hộ dân bị thu hồi đất nông nghiệp nằm trong dự án đã phản đối quyết liệt, thậm chí tố cáo việc UBND huyện Yên Phong tiến hành thu hồi diện tích đất nông nghiệp (khu đồng Dỏng) không có trong Nghị quyết 33/2016/NQ-HĐND18 (NQ 33) của Hội đồng nhân dân tỉnh Bắc Ninh (HĐND).

Theo NQ 33, danh mục tại xã Yên Phụ cho thấy: Số thứ tự 50: Khu đất đấu giá khu Sao Đông – diện tích 2ha; số thứ tự 51: Khu đất đấu giá khu Cầu Gạo (Cây Đề) – diện tích: 2ha; số thứ tự 52: Khu đất đấu giá BT đồng Sòi – diện tích; 9,40ha.

Khi khiếu nại, tố cáo của người dân chưa được giải quyết thấu tình, đạt lý thì UBND huyện Yên Phong đã ban hành Quyết định cưỡng chế khu vực đất nông nghiệp tại đồng Dỏng để giao đất cho Công ty Xây dựng Minh Đạo khiến bà con vô cùng bức xúc.

Đến ngày 5/12/2019, HĐND tỉnh Bắc Ninh ban hành Nghị quyết số 230/NQ-HĐND (NQ 230) Về việc phê duyệt danh mục dự án chuyển mục đích sử dụng dưới 10ha đất trồng lúa, dưới 20ha đất rừng; dự án thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng năm 2020 trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, NQ 230 kèm theo Danh mục các dự án thể hiện: Thứ tự số 71 – Tên dự án, công trình: Khu nhà ở thôn Cầu Gạo, xã Yên Phụ; Chủ đầu tư: UBND xã Yên Phụ; Tổng diện tích là 9,40ha. Tại phần xã, phường, thị trấn ghi: Xứ đồng: đồng Sòi và đồng Dỏng, Cầu Gạo, Yên Phụ. Phần ghi chú (đã nằm trong NQ nào của HĐND hoặc đăng ký mới): NQ 33.

NQ 230 ban hành với mục đích nhằm “sửa sai” cho NQ 33 được HĐND tỉnh Bắc Ninh ban hành trước đó. Chính điều này đã làm người dân không tâm phục, khẩu phục. Họ cho rằng UBND tỉnh Bắc Ninh, UBND huyện Yên Phong đã làm sai nhưng không dám nhận trách nhiệm, cố tình bao che cho một số cá nhân, doanh nghiệp.

Liên quan đến sự việc này, Luật sư Nguyễn Hoài Nam, Văn phòng Luật sư Hoàng Huy, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội cho rằng, cần phải xử lý nghiêm hành vi tự ý phân lô, bán nền khi chưa đủ điều kiện theo quy định pháp luật.

Luật sư Nguyễn Hoài Nam phân tích: Theo quy định Nghị định 91/2019/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực đất đai: Trường hợp chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức phân lô, bán nền trong dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê không đủ một trong các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 41 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP hoặc đủ các điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 41 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP nhưng chưa được Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cho phép theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 194 của Luật đất đai: Phạt tiền từ 20.000.000 đến 500.000.000 đồng đối với diện tích đất đã chuyển nhượng từ 0,5 héc ta đến 03 héc ta trở lên.

Trường hợp chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức phần lô, bán nền trong dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê không đủ từ hai điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 41 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP trở lên: Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng đối với diện tích đất đã chuyển nhượng tương ứng từ 0,5 héc ta đến 03 héc ta trở lên.

Ngoài ra áp dụng biên pháp khắc phục hậu quả: Buộc làm thủ tục trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cho phép phân lô, bán nền đối với trường hợp chưa có văn bản cho phép của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh; Buộc chủ đầu tư phải hoàn thành việc đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng theo quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 đã được phê duyệt; hoàn thành nghĩa vụ tài chính liên quan đến đất đai; Buộc chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm trong việc hoàn thành xây dựng nhà theo đúng thiết kế được phê duyệt; Buộc chủ đầu tư nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm, số lợi bất hợp pháp được xác định theo quy định.

Đối với trách nhiệm của cơ quan chức năng cụ thể là UBND huyện Yên Phong trong sự việc trên, Luật sư Nguyễn Hoài Nam cho biết: Phòng Kinh tế hạ tầng UBND huyện Yên Phong có trách nhiệm hướng dẫn, kiểm tra việc xây dựng các công trình theo quy chế quản lý kiến trúc đô thị và quy hoạch xây dựng đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; kịp thời tham mưu ủy ban nhân dân huyện có biện pháp xử lý vi phạm theo quy định pháp luật.

Việc Phòng kinh tế hạ tầng không có các biện pháp kiểm tra, tham mưu xử lý vi phạm theo phản ánh của báo chí dẫn đến những sai phạm không được xử lý kịp thời thì phải chịu trách nhiệm chính trước UBND huyện.

Nhà báo và Công luận sẽ tiếp tục thông tin.

Quốc Trần