Xung đột leo thang giữa Mỹ và Lực lượng Houthi ở Yemen
(CLO) Thời gian gần đây, quân đội Mỹ liên tục tiến hành các cuộc không kích nhằm vào lực lượng Houthi ở Yemen. Tuy nhiên, khi những dấu hiệu cho thấy tiềm năng của Houthi vẫn đang tiếp tục phát triển, liệu Mỹ có triển khai chiến dịch trên bộ ở Yemen?
Các bên liên tục tấn công không kích lẫn nhau
Trong năm 2025, Mỹ đã tiến hành một loạt các cuộc không kích nhằm vào lực lượng Houthi ở Yemen, nhằm đáp trả các cuộc tấn công của Houthi vào các tuyến hàng hải chiến lược trên Biển Đỏ. Đây được xem là chiến dịch quân sự lớn nhất của Mỹ tại Trung Đông kể từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức.
Ngày 15 tháng 3 năm 2025, quân đội Mỹ đã thực hiện các cuộc không kích quy mô lớn nhằm vào các mục tiêu của Lực lượng Houthi tại thủ đô Sanaa và tỉnh Saada. Các cuộc tấn công này đã gây thiệt hại nghiêm trọng, với ít nhất 31 người thiệt mạng và hơn 100 người bị thương. Tiếp đó, ngày 8 tháng 4 năm 2025, các cuộc không kích nghi ngờ của Mỹ đã nhằm vào khu vực xung quanh thành phố cảng Hodeidah trên Biển Đỏ, khiến ít nhất 8 người thiệt mạng và 16 người bị thương, theo thông tin từ Lực lượng Houthi.
Những cuộc tấn công này đã làm gia tăng căng thẳng trong khu vực, đặc biệt là mối quan hệ giữa Mỹ và Iran, khi Iran vốn được xem là hậu thuẫn chính cho Lực lượng Houthi. Các cuộc không kích cũng đã gây ra lo ngại về nguy cơ xung đột trực tiếp giữa Mỹ và Iran, đồng thời ảnh hưởng đến an ninh hàng hải trên Biển Đỏ.
Về phía Lực lượng Houthi, nhóm phiến này cũng đã tăng cường đáng kể nhịp độ các hoạt động quân sự trong những ngày gần đây. Trong số các cuộc tấn công gây chú ý nhất là cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình và máy bay không người lái vào tàu sân bay Harry Truman của Mỹ ở phía Bắc Biển Đỏ. Ngày 3 tháng 4, Houthi tuyên bố đã bắn hạ một máy bay không người lái MQ-9 Reaper của Mỹ khi nó đang hoạt động trên không phận tỉnh Al Hudaydah.
“Tiềm năng quân sự của Houthi vẫn còn rất mạnh mẽ và sẽ tiếp tục phát triển, các hoạt động quân sự đang diễn ra sâu bên trong Israel và các cuộc đụng độ ở Biển Đỏ đã chứng minh thực tế này”, tờ Izvestia dẫn nhận định của nhà khoa học chính trị Yemen Sand al-Sayyadi.
Rõ ràng, bất chấp những thiệt hại sau các cuộc tấn công không kích của quân đội Mỹ, tiềm lực quân sự của Houthi vẫn còn rất lớn. Tính đến năm 2025, Houthi đã phát triển một kho vũ khí đa dạng và ngày càng tinh vi, bao gồm tên lửa đạn đạo, tên lửa hành trình, tên lửa chống hạm và máy bay không người lái. Những vũ khí này không chỉ có tầm bắn xa, mà còn có độ chính xác cao, cho phép Houthi tấn công các mục tiêu chiến lược trong khu vực.
Một số vũ khí hiện đại điển hình trong kho vũ khí của Houthi như Burkan với tầm bắn lên tới 1.200 km và Tufan có tầm bắn 1.950 km. Ngoài ra, Houthi còn sử dụng tên lửa Quds-2 và các tên lửa hành trình thuộc họ Soumar của Iran, có khả năng tấn công các mục tiêu ở Israel.
Theo New York Times, trong các cuộc họp kín những ngày gần đây, các quan chức Lầu Năm Góc thừa nhận rằng, các cuộc tấn công không kích của quân đội Mỹ nhằm vào Houthi ở Yemen chỉ có thành công hạn chế, bởi kho vũ khí tên lửa, máy bay không người lái và bệ phóng của lực lượng này chủ yếu nằm dưới lòng đất. Ngoài ra, các chiến binh Houthi đã củng cố boongke và các cơ sở khác, làm giảm khả năng của quân đội Mỹ trong việc ngăn chặn các cuộc tấn công bằng tên lửa của phiến quân vào các tàu thương mại ở Biển Đỏ.
Quân đội Mỹ sẽ triển khai chiến dịch trên bộ?
Nhiều ý kiến cho rằng, để loại bỏ mối đe dọa từ Houthi, Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ buộc phải cần đến một chiến dịch trên bộ. Hiện nay, Houthi ngày càng củng cố những vị trí quan trọng, kiểm soát thủ đô Sanaa của Yemen, cảng chiến lược của đất nước là Hodeidah, cũng như một vùng lãnh thổ rộng lớn ở phía bắc đất nước.
Các nguồn tin từ CNN cho biết, công tác chuẩn bị cho một chiến dịch quân sự trên bộ sẽ được tiến hành từ phía nam và phía đông, cũng như dọc theo bờ biển. Ngoài ra, theo CNN, các cuộc tấn công sẽ có sự hiệp đồng tác chiến giữa hải quân Saudi Arabia và Mỹ.
Tuy nhiên, giới phân tích bày tỏ hoài nghi về khả năng Mỹ sẽ triển khai quân đội tới Yemen, ngoại trừ một nhóm nhỏ lực lượng đặc nhiệm để phối hợp với các cuộc không kích. Theo Michael Knights, thành viên cấp cao tại Viện Washington về chính sách Cận Đông, cho rằng Mỹ có thể sẽ chỉ cung cấp cho lực lượng Yemen “một số hỗ trợ hậu cần và đạn dược quan trọng”.
Theo chuyên gia Sergei Serebrov, Viện nghiên cứu Phương Đông thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga tin rằng, việc thảo luận về một chiến dịch trên bộ có thể xảy ra nhiều khả năng là do nhu cầu quân sự; Mỹ đang cố gắng giải quyết tình hình do sự leo thang xung đột trên diện rộng gây ra. Mục tiêu ban đầu của Mỹ là sử dụng các cuộc không kích nhằm phá hủy mọi mục tiêu quan trọng của Houthi ở Yemen trong thời gian ngắn nhất có thể và ngăn chặn các cuộc tấn công trả đũa của Houthi. Tuy nhiên, điều này đã không thành công.
Theo chuyên gia người Nga, liên minh Ả Rập, vốn đã chiến đấu ở Yemen từ năm 2015, chưa có dấu hiệu nào cho thấy họ muốn tiếp tục sa lầy vào cuộc chiến sau thỏa thuận ngừng bắn chính thức được thiết lập vào ngày 2 tháng 4 năm 2022. Trong khi đó, bản thân Mỹ dường như chưa sẵn sàng cho một chiến dịch trên bộ quy mô lớn. Thay vào đó, lựa chọn ưu tiên của Mỹ là gửi một số lượng nhỏ lực lượng đặc nhiệm, chuyển giao vũ khí và cung cấp hỗ trợ hậu cần ở Yemen.
Nhiều chuyên gia cho rằng, nếu Mỹ triển khai chiến dịch trên bộ tại Yemen nhằm loại bỏ lực lượng Houthi, sẽ phải đối mặt với nhiều rủi rõ nghiêm trọng, cả về quân sự, chính trị lẫn kinh tế. Yemen vốn có địa hình hiểm trở với núi đá, sa mạc và đô thị đổ nát; đây là điều kiện lý tưởng cho lực lượng Houthi để tiến hành chiến thuật chiến tranh du kích. Hơn nữa, Houthi có kinh nghiệm chiến đấu nhiều năm từ nội chiến và chống liên quân do Saudi Arabia dẫn đầu, lại sở hữu kho vũ khí hiện đại.
Nguy cơ tổn thất lớn về binh sĩ và chi phí khổng lồ nếu Mỹ sa lầy trong một cuộc chiến kéo dài ở Yemen. Với chủ trương thực dụng và còn nhiều ưu tiên chiến lược khác muốn thực hiện, Tổng thống Donald Trump sẽ không đi nước cờ mạo hiểm ở Yemen, ít nhất là trong bối cảnh hiện nay.