Nằm giữa mảng kiến tạo Á-Âu và Bắc Mỹ, một trong những mảng kiến tạo lớn nhất hành tinh, Iceland là một điểm nóng về địa chấn và núi lửa khi hai mảng này di chuyển theo hướng ngược nhau.

Dù động đất xảy ra hàng ngày ở Iceland, song đợt động đất mới nhất lại có quy mô lớn hơn bất thường.

Người đứng đầu bộ phận Nghiên cứu và Dịch vụ IMO, Matthew Roberts, cho biết: “Những trận động đất này là một dấu hiệu cảnh báo rằng chúng ta đang bước vào giai đoạn chuẩn bị cho vụ phun trào núi lửa tiếp theo”.

Ông nói thêm, các trận động đất bắt nguồn ở độ sâu tới 5 km và được gây ra bởi sự tích tụ lâu dài của magma đã tạo nên áp lực và hiện đang dần trồi lên phía bề mặt Trái đất.

Đầu năm nay, một ngọn núi lửa đã phun trào ở khu vực không có người ở tại bán đảo Reykjanes sau nhiều trận động đất dữ dội. Đây cũng là  vụ phun trảo thứ ba ở khu vực phía tây nam Thủ đô Reykjavik kể từ năm 2021.

IMO cho biết đợt phun trào thứ tư hiện có thể đang phát triển, mặc dù việc dự đoán thời điểm phun trào núi lửa là rất khó khăn.

Hiện tượng tương tự cũng diễn ra ở Pozzuoli, một thị trấn cảng ngoại ô Naples nước Ý. Trong những tuần qua, chính quyền nước này đã lên kế hoạch sơ tán hàng chục nghìn người sống xung quanh khu vực núi lửa rộng lớn được gọi là Campi Flegrei.

Khói lưu huỳnh thoát ra khỏi bề mặt, khiến khu vực này cực kỳ hút khách du lịch. Người dân đã quen với mùi hôi, khói bụi và rung chấn khi đã có hơn một nghìn trận động đất xảy ra trong tháng 9, hầu hết đều rất nhỏ.

Nhưng trận động đất mạnh 4,2 độ richter vào ngày 27/9, trận động đất mạnh nhất trong hơn 40 năm làm rung chuyển khu vực núi lửa, đã làm dấy lên lo ngại về một cuộc “khủng hoảng địa chấn” có thể đang diễn ra lần đầu tiên kể từ đầu những năm 1980.

Chính phủ Ý đang thảo luận về tình hình và sẽ ra lệnh sơ tán nếu các tòa nhà có nguy cơ sụp đổ do động đất. Một cuộc khủng hoảng tương tự xảy ra cách đây 4 thập kỷ, kéo dài vài năm và buộc 40.000 người phải sơ tán tạm thời khỏi Pozzuoli.

Hoàng Nam (theo Reuters, CNA)