Chủ trì buổi tọa đàm gồm các đồng chí: Đại tá Lê Ngọc Long, Phó tổng biên tập, Chủ tịch Liên chi hội Nhà báo Báo QĐND; Đại tá Nguyễn Văn Hải, Trưởng phòng biên tập Văn hóa – Thể thao, Phó chủ tịch Liên chi hội Nhà báo Báo QĐND; Thượng tá Cát Huy Quang, Trưởng phòng biên tập Quốc phòng-An ninh, Ủy viên Ban chấp hành Liên chi hội Nhà báo Báo QĐND.

Tham dự tọa đàm còn có đại diện Hội Nhà báo Việt Nam; các phóng viên, biên tập viên của Báo QĐND.

Văn hóa, đạo đức gắn với hoạt động nghiệp vụ

Mở đầu tọa đàm, Chủ tịch Liên chi hội Nhà báo báo Quân đội Nhân dân Lê Ngọc Long thẳng thắn: Mối quan hệ giữa văn hóa, đạo đức với nghiệp vụ được gắn kết chặt chẽ trong quá trình tổ chức hoạt động của báo Quân đội Nhân dân. Trước những thách thức rất lớn của nền kinh tế thị trường, cùng sự cạnh tranh khốc liệt về thông tin giữa báo chí chính thống và mạng xã hội… Đồng thời mong muốn củng cố tăng cường, cùng nhau đoàn kết hoàn thành nhiệm vụ với vị thế của một tờ báo 2 lần anh hùng cùng nhiều Huân huy chương cao quý khác…chính là lý do mà đơn vị tổ chức buổi tọa đàm này.

“Tự hào về truyền thống là yếu tố cần gìn giữ nuôi dưỡng nhưng cũng cần phải khẳng định vị thế của chúng ta trong thời kỳ mới. Có đồng chí nói rằng: Nếu chúng ta mãi sống bằng ánh hào quang của quá khứ thì sẽ trượt dài trong hiện tại…Chúng tôi mong muốn, buổi tọa đàm hôm nay sẽ đi vào thực chất chứ không hình thức, thẳng thắn nhìn nhận thực tế để cùng có giải pháp và đặc biệt phải đọng lại một điều gì đó cho thực tiễn nghề nghiệp… ” - đại tá Lê Ngọc Long khẳng định.

Khẳng định rằng, xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan báo chí không chỉ do tòa soạn mà do chính mỗi chúng ta, đại tá Lê Ngọc Long đề nghị các ý kiến tọa đàm tập trung trao đổi, thảo luận, làm rõ một số vấn đề quan trọng như: Sự cần thiết phải phải xây dựng, phát huy những phẩm chất tốt đẹp của nhà báo chiến sĩ; văn hóa và đạo đức người làm Báo QĐND gồm những tiêu chí nào? Làm gì, làm như thế nào để gìn giữ và phát huy văn hóa? Làm thế nào để giữ vững bản lĩnh nghề nghiệp và phát huy tính sáng tạo để nâng tầm văn hóa nhà báo chiến sĩ trong bối cảnh mới?...

Thậm chí, tọa đàm cũng đi thẳng vào các vấn đề rất thực tế như: Có hay không chuyện ngại đi cơ sở, có hay không chuyện tính toán khi đặt bút, có hay không chuyện phải viết và lách…?

Những câu chuyện nghề được nhìn dưới góc độ văn hóa

Với 10 tham luận được gửi về Ban tổ chức là từng đó vấn đề rất “nóng” mà không chỉ những người cầm bút ở báo Quân đội Nhân dân cần lưu tâm mà cũng là bài học rất sâu sắc đối với người làm báo nói chung.  Điều đó cho thấy Liên chi hội Nhà báo báo QĐND đã có sự chuẩn bị rất kỹ lưỡng, nghiên cứu rất sâu về các mặt của văn hóa, đạo đức gắn với hoạt động nghiệp vụ.

Đặt vấn đề về sự cần thiết phải xây dựng văn hóa nhà báo chiến sĩ, Trung tá Bùi Thị Thảo, đại diện Chi hội Phòng biên tập Thời sự quốc tế cho rằng, đối với mỗi nhà báo chiến sĩ, văn hóa không chỉ thể hiện ở phạm trù đạo đức, nó còn là bản lĩnh chính trị vững vàng; tầm nhìn chiến lược; kiến thức lý luận, kiến thức nền và kiến thức thực tế sâu rộng; nghiệp vụ tinh thông; trách nhiệm, nhiệt tình, chắc tay nghề, sâu sát thực tế; và trên hết, là nhân cách con người.

Trong khi đó, trao đổi về vấn đề “Xây dựng tiêu chí văn hóa và đạo đức người làm báo Báo QĐND", Thượng tá Mè Quang Thắng, đại diện Chi hội Phòng Công tác Đảng, công tác Chính trị đã chia sẻ về 8 tiêu chí quan trọng mà theo đồng chí đó là những tiêu chí cốt lõi làm nên văn hóa nhà báo chiến sĩ.

Đồng chí cũng nhấn mạnh: Mỗi cán bộ, hội viên phải tự đặt ra câu hỏi và tự trả lời, làm gì, làm thế nào để luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ, để luôn thấy vinh dự và tự hào được công tác ở Báo QĐND - tờ báo do Bác Hồ đặt tên…Sự nỗ lực vượt khó, quyết tâm của từng người, chính là yếu tốt quyết định làm sâu sắc hơn tiêu chí văn hóa và đạo đức người làm Báo QĐND.

Kể những câu chuyện rất thực tế trong quá trình tác nghiệp, Trung tá Nguyễn Văn Chiển- đại diện Chi hội Phòng Quốc phòng-An ninh cho rằng, văn hóa phải bắt đầu từ các vấn đề trong ứng xử, tác phong trong tác nghiệp. Tức là việc rèn luyện tư thế, tác phong, trình độ hiểu biết về quân sự người làm báo QĐND là hết sức cần thiết. Chính điều đó sẽ tạo ra sự khác biệt so với đồng nghiệp các báo bạn, góp phần xây dựng vị thế, hình ảnh nhà báo chiến sĩ.

Một trong những vấn đề rất hay và thiết thực tại Tọa đàm là vấn đề văn hóa ứng xử trong tiếp xúc với nguồn tin, phỏng vấn nhân vật và trao đổi, đặt bài cộng tác viên. Với kinh nghiệm nghề nghiệp, Trung tá Đặng Thu Hà, phóng viên, Phòng Biên tập Văn hóa-Thể thao đã chia sẻ về thực tế của việc làm thế nào để khai thác tốt nguồn tin, giữ gìn các mối quan hệ để biến nguồn tin ấy thành cộng tác viên “ruột”, đặc biệt đối với tờ báo Quân đội Nhân dân nhiều năm nay đã có "thương hiệu" trong việc quy tụ mạng lưới các chuyên gia, đã giúp nâng tầm, uy tín của tờ báo.

“Với người làm trong lĩnh vực báo chí, văn hóa ứng xử là chìa khóa của thành công. Nó giúp kết nối các mối quan hệ và tạo nền tảng tin cậy lẫn nhau, trong đó có nguồn tin. Tôi nghĩ rằng nguồn tin tốt thì bài viết của phóng viên sẽ tốt” – đồng chí Thu Hà nhấn mạnh.

Kết nối với đầu cầu văn phòng đại diện, các đại biểu cũng được nghe chia sẻ của Trung tá Nguyễn Bá Hiên, Trưởng ban đại diện Báo QĐND tại TP Cần Thơ về đặc trưng tác nghiệp của phóng viên tại vùng miền. Coi trọng sự dấn thân của người làm nghề, ông mong muốn các phóng viên phải đi đến nhiều hơn nữa các vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc để các bài viết mang đậm hơi thở cuộc sống.

Là một điển hình của nhà báo – chiến sĩ trẻ và đầy nhiệt huyết, thiếu tá Phạm Văn Tuấn, Phòng biên tập Báo QĐND Cuối tuần nói về niềm đam mê, dấn thân, tận hiến với nghề nghiệp rất xúc động. Đồng chí tâm sự rằng, khi gặp tai nạn phải nằm điều trị gần 2 năm, đồng chí thấm thía về ý nghĩa của sự “Dấn thân” trong nghề báo.

"Khi điều trị, tôi luôn nghĩ đến những vùng đất đã đi qua. Dù bị khá nặng, nhưng thật lòng là tôi luôn khát khao được đi, được bay nhảy. Ý nghĩa đó thôi thúc tôi cố gắng trong từng bài tập phục hồi. Có những lúc mệt, buồn nhưng mơ ước được đi những chuyến công tác trở lại là động lực lớn nhất để tôi vượt qua…" - Thiếu tá Phạm Văn Tuấn tâm sự. 

Khác với những phóng viên “có tiếng” là dấn thân hiện trường, phóng viên nội chính xưa nay vẫn tưởng…nhàn hơn nhưng trong tọa đàm, khi kể lại các hoạt động tác nghiệp của người làm báo theo dõi lĩnh vực này, Trung tá Nguyễn Chiến Thắng, đại diện Chi hội Phòng biên tập Kinh tế, Xã hội, Nội chính phân trần rằng, công việc của họ không chỉ ngồi bàn giấy, đọc báo cáo và viết...mà có nhiều sức ép, đặc biệt là những chuyến tháp tùng nguyên thủ...Do vậy phải "nằm lòng" 5C: Cẩn trọng, chắc chắn, cần cù, cảnh giác, cập nhật". Đặc biệt, “Phải luôn nêu cao tinh thần nhà báo, chiến sĩ, sẵn sàng chịu khó, chịu khổ, để những dòng thời sự nội chính nóng hổi luôn đến được bạn đọc một cách nhanh nhất, chính xác nhất”.- nhà báo Chiến Thắng cho biết.

Bên cạnh "mặt trận" tác nghiệp của phóng viên, câu chuyện của những người thầm lặng sau tác phẩm cũng được đặt ra dưới góc độ văn hóa. Đại úy Nguyễn Hoàng Anh - đại diện Chi hội Phòng Thư ký tòa soạn trao đổi rất chân thành về nhiệm vụ...phòng ngừa sai sót cho các bài viết. Đại úy Hoàng Anh chia sẻ: “Khi xử lý công việc, chúng tôi phải linh hoạt mà vẫn phải bảo đảm thực hiện đúng quy trình, kỷ luật làm báo, đặc biệt là công tác trao đổi, báo cáo về chuyên môn.” .

Phát biểu kết luận tọa đàm, Đại tá Lê Ngọc Long nhấn mạnh: 10 tham luận là 10 cách nhìn, là 10 sự tham chiếu giữa lý luận và thực tiễn hoạt động làm báo và xây dựng tòa soạn văn hóa ở Báo QĐND. Giữ gìn văn hóa, tu dưỡng đạo đức nhà báo chiến sĩ là giữ gìn và nuôi dưỡng sức mạnh nội sinh để Báo QĐND ngày càng trưởng thành, lớn mạnh, xứng đáng với vị thế là một trong những tờ báo chính trị hàng đầu của đất nước, là một trong 6 cơ quan báo chí phát triển theo mô hình đa phương tiện, định hướng dư luận theo quy hoạch hệ thống báo chí của Chính phủ.

Có thể nói, trong gần 3 tiếng đồng hồ, dưới sự điều hành hết sức khoa học của Ban chủ trì cùng các ý kiến tâm huyết, thiết thực đã làm nên một buổi tọa đàm thực chất với rất nhiều điều đọng lại. Buổi tọa đàm đã góp phần nhận diện những tiêu chí văn hóa của nhà báo chiến sĩ, khẳng định vị thế, vai trò của nhà báo chiến sĩ Báo QĐND. Từ đó đưa ra các giải pháp nhằm góp phần nâng cao giá trị, thương hiệu của nhà báo chiến sĩ, đồng thời giúp người làm báo cách mạng có thêm kinh nghiệm trong việc rèn giũa đạo đức, văn hóa gắn với nghiệp vụ trong những ngày tháng 6 ý nghĩa này. 

Hà Vân - Việt Trung