1. Theo điều tra, tại khoa Vi sinh Y học Bệnh viện Xanh Pôn đã diễn ra tình trạng kỹ thuật viên cắt đôi que thử HIV và trộn mẫu máu của các bệnh nhân trước khi tiến hành xét nghiệm.

Cụ thể, khi đã có mẫu máu của khoảng vài chục bệnh nhân, nhân viên y tế dùng kéo cắt que thử, khiến 1 que thử vốn dành cho 1 bệnh nhân đã được tách làm 2. Sau khi phù phép nhân đôi hàng loạt que thử cả HIV và viêm gan B, mẫu máu của bệnh nhân được nhỏ vào để làm xét nghiệm.

Với cách thức trên, mỗi ngày có hàng chục bệnh nhân ra về với kết quả trên tay mà không hề biết rằng chỉ có một nửa số vật tư y tế được sử dụng để làm xét nghiệm, mà tiền vẫn phải đóng đủ. Đau xót hơn, theo Cục Phòng chống HIV/AIDS, hành vi cắt đôi dụng cụ xét nghiệm là không đúng quy trình, có thể làm sai lệch kết quả xét nghiệm!

Thêm nữa, không chỉ gian lận trong phương pháp test nhanh HIV và viêm gan B, mà một phương pháp phức tạp hơn là xét nghiệm miễn dịch bán tự động (ELISA) cũng được kỹ thuật viên làm theo cách trộn nhiều mẫu máu của bệnh nhân làm một rồi mới tiến hành xét nghiệm.

Với số lượng mẫu máu quá nhiều được cho vào xét nghiệm trong một giếng hóa chất theo tiêu chuẩn như vậy, một nguyên giảng viên cao cấp Đại học Y Hà Nội đã khẳng định trên báo chí rằng không thể có được kết quả xét nghiệm chính xác.

Đi vào chi tiết, GS.TS Nguyễn Anh Trí, nguyên Viện trưởng Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương nhận định: Kỹ thuật viên phải sử dụng thanh kit còn nguyên vẹn khi tiến hành xét nghiệm mới có đủ lượng kháng thể để phát hiện kháng nguyên trong mẫu máu. Việc cắt đôi thanh kit sẽ để lọt các trường hợp có tác nhân gây bệnh. Trường hợp nồng độ thấp sẽ bị bỏ sót, gây nên hiện tượng âm tính giả.

Tiếp đó, việc trộn 4 mẫu máu lại với nhau cũng là một sai sót, khiến lượng kháng nguyên gây bệnh được pha loãng. “Khi làm xét nghiệm, rất nhiều trường hợp đã nhiễm bệnh nhưng nồng độ thấp gây âm tính giả. Hai sai phạm bao gồm vừa cắt đôi thanh kit vừa trộn máu phối hợp với nhau sẽ rất nguy hiểm, làm lọt người nhiễm bệnh, nhất là bệnh nhân HIV”, GS Trí nói.

2. Tham lam, tàn độc là những từ mà dư luận xã hội ném về phía các cá nhân, tập thể liên quan tại Bệnh viện Xanh Pôn. Các chuyên gia y tế đều đánh giá bệnh viện đã buông lỏng công tác quản lý chất lượng, gồm nhiều hoạt động mua sắm trang thiết bị, sử dụng thiết bị, đánh giá kết quả sử dụng hằng ngày,…

Tuy vậy, lãnh đạo bệnh viện sau khi họp đã khẳng định không có chủ trương, không chỉ đạo cắt đôi que thử nhanh HIV tại khoa vi sinh y học. Thêm nữa, các cá nhân liên quan đã thừa nhận, từ tháng 9 - 11/2019, khoa vi sinh y học đã tự ý đưa vào sử dụng, cắt 40 Test Alere HIV Combo và thử nghiệm trên 80 mẫu máu của 80 bệnh nhân (các mẫu này không thu tiền của người bệnh). Việc test kiểm chứng này không được báo cáo lên lãnh đạo bệnh viện, khiến họ “cảm thấy choáng váng” (!?).

Giám đốc Bệnh viện Xanh Pôn Nguyễn Đình Hưng nói rằng hành vi cắt đôi bộ dụng cụ xét nghiệm HIV tại khoa Vi sinh chỉ mang tính chất thử nghiệm trong phạm vi khoa. “Đây là thử nghiệm không được phép và là thử nghiệm riêng của khoa, độc lập, không phải test xét nghiệm thường quy cho bệnh nhân”, ông Hưng khẳng định và nhận lỗi về sai sót này.

Đáng chú ý, lãnh đạo bệnh viện còn bác thông tin “trộn nhiều mẫu máu của bệnh nhân làm một trước khi xét nghiệm miễn dịch bán tự động”, vì trộn như vậy chẳng giải quyết được việc gì, không tiết kiệm được hóa chất, cũng không phải mục đích tiết kiệm rồi bán ra ngoài(!?).

Dư luận và các chuyên gia “kết tội”, còn Bệnh viện Xanh Pôn lại đang phủ nhận hành vi, không nói gì tới các hậu quả có thể xảy đến. Lúc này, đau xót nhất chính là những người bệnh và thân nhân đã thực hiện xét nghiệm, khám và điều trị tại đây.

Cần nhớ rằng Xanh Pôn là bệnh viện hạng 1 của Hà Nội có hơn 600 giường bệnh, hằng năm khám 600.000 lượt bệnh nhân, điều trị nội trú 45.000 người Hà Nội và các tỉnh lân cận. Ai sẽ đảm bảo với hàng triệu người bệnh đã sử dụng dịch vụ tại Bệnh viên Xanh Pôn các kết quả xét nghiệm hoàn toàn đúng, và họ được an toàn về sức khỏe, tính mạng?

3. Dù là thử nghiệm, dù lãnh đạo Bệnh viện Xanh Pôn không biết, không nghe, không thấy, không vụ lợi,… đi nữa, thì việc “giấu nhẹm” hành vi cắt que thử test nhanh HIV và viêm gan B, hay trộn các mẫu máu trong xét nghiệm ELISA cũng là hành vi không thể chấp nhận được. Đó là lừa dối người bệnh, trong đó có biết bao người đang vật vã giữa lằn ranh sống - chết.

Trước những “choáng váng” của lãnh đạo bệnh viện, Luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho rằng: Theo thông tin ban đầu, Bệnh viện Xanh Pôn cho rằng việc cắt đôi, sử dụng 1/2 các que thử không làm thay đổi kết quả, không thu tiền thêm của người bệnh, không trả kết quả này cho người bệnh,... Do vậy, cần làm rõ nguyên nhân, động cơ của các hành vi này.

Theo luật sư, điều cần làm rõ ở đây là động cơ mục đích là gì? yếu tố nào thúc đẩy những người này đã thực hiện hành vi trên? Nếu không vì vụ lợi thì vì điều gì?,… Vì vậy, các cơ quan chức năng cần vào cuộc làm rõ, trong trường hợp đủ căn cứ thì có thể truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các cá nhân có liên quan về tội vi phạm quy định về khám chữa bệnh, hoặc tội Tham ô tài sản, tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ,… theo quy định của Bộ luật hình sự năm 2015.

Dư luận đang rất hoang mang, bởi vụ việc không chỉ là dấu hiệu của hành vi “ăn cắp của công” có hệ thống, vốn đầy rẫy trong xã hội, còn cho thấy sự suy đồi, tha hóa về đạo đức, tình người.

Nếu hoàn toàn không vì vụ lợi, trái tim người thầy thuốc có phải là trái tim quỷ dữ?

Kiên Giang