Nhật Bản sắp có nữ Thủ tướng đầu tiên: Bước ngoặt chính trị và một thời đại mới?

Đảng Dân chủ Tự do, đảng đã lãnh đạo Nhật Bản trong hầu hết thời kỳ hậu chiến, đã bầu bà Takaichi (64 tuổi) để lấy lại lòng tin từ công chúng đang tức giận vì giá cả tăng cao. Trong cuộc đua này, bà Takaichi, người phụ nữ duy nhất trong số năm ứng cử viên của LDP, đã đánh bại ứng cử viên ôn hòa hơn là Shinjiro Koizumi (44 tuổi).

Cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội Nhật Bản để chọn người thay thế Thủ tướng Shigeru Ishiba sắp mãn nhiệm dự kiến ​​diễn ra vào ngày 15/10 tới. Bà Takaichi được cho rằng sẽ kế nhiệm ông Ishiba vì liên minh cầm quyền vẫn nắm số ghế lớn nhất.

Bối cảnh chuyển giao quyền lực

Dù thế nào, Nhật Bản cũng đang chuẩn bị bước vào cuộc chuyển giao quyền lực quan trọng sau khi LDP có được nhà lãnh đạo mới, thậm chí gần như sẽ trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản.

Dù đã vượt qua thử thách đầu tiên, song khó khăn dành cho bà Takaichi là rất lớn khi phải đối diện với một thực tế khó khăn: một LDP đang khủng hoảng uy tín, nền kinh tế trì trệ và xã hội Nhật Bản đầy biến động với những thách thức từ chi phí sinh hoạt, dân số già hóa cho đến sự mất niềm tin của cử tri trẻ vào hệ thống chính trị truyền thống.

Từng giữ vị trí Trưởng ban chính sách LDP dưới thời cố Thủ tướng Shinzo Abe, bà Takaichi được coi là người mang đậm dấu ấn của ông Abe trong cả tư duy và định hướng chính sách.

Trong chương trình tranh cử, bà cam kết tiếp tục 3 trụ cột của “Abenomics”: nới lỏng tiền tệ, chi tiêu công mạnh mẽ và cải cách cơ cấu. Bà cũng nhấn mạnh việc thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ mới, cơ sở hạ tầng và an ninh kinh tế, với mục tiêu đầy tham vọng là “tăng gấp đôi quy mô nền kinh tế trong một thập kỷ”.

Điểm nhấn trong hình ảnh chính trị của bà là 2 yếu tố: khả năng trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản và sự kiên định theo đuổi đường lối mà Shinzo Abe để lại. Điều này giúp bà nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ cánh hữu trong LDP, vốn coi bà là người duy trì tính liên tục về chính sách.

Tuy nhiên, chính sự bảo thủ mạnh mẽ cũng khiến bà đối diện với nhiều tranh luận, cả trong nội bộ lẫn ngoài xã hội. Một số ý kiến lo ngại rằng cách tiếp cận cứng rắn có thể làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ quốc tế và hạn chế khả năng tìm kiếm đồng thuận trong nước.

Thách thức dành cho lãnh đạo mới

Và điều không thể phủ nhận là bất kỳ ai trở thành thủ tướng tiếp theo của Nhật Bản đều sẽ đối diện với một “núi thách thức”.

Thứ nhất, về kinh tế, Nhật Bản tiếp tục phải vật lộn với tốc độ tăng trưởng thấp, gánh nặng nợ công cao và sức ép từ chi phí sinh hoạt. Người dân kỳ vọng các gói hỗ trợ thiết thực, trong khi cộng đồng doanh nghiệp mong muốn cải cách để nâng cao năng lực cạnh tranh. Các ứng cử viên đều đưa ra cam kết giảm thuế, tăng chi tiêu công và thúc đẩy đổi mới công nghệ, nhưng tính khả thi của những cam kết này sẽ phụ thuộc vào khả năng cân đối ngân sách cũng như sự đồng thuận chính trị trong đảng và quốc hội.

Thứ hai, về chính trị nội bộ, LDP cần khôi phục uy tín sau các vụ bê bối liên quan đến tài chính và lợi ích nhóm. Lực lượng cử tri trẻ ngày càng mất niềm tin vào đảng cầm quyền, một phần chuyển sang các đảng đối lập mới nổi. Việc tái kết nối với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ, trở thành nhiệm vụ sống còn để LDP duy trì vị thế chi phối chính trường.

Thứ ba, về đối ngoại, Nhật Bản phải cân bằng giữa các cam kết an ninh, nhu cầu hợp tác kinh tế và yêu cầu duy trì vị thế quốc tế trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược khu vực ngày càng gay gắt. Đây là một bài toán khó đòi hỏi sự linh hoạt và khả năng xây dựng lòng tin từ cộng đồng quốc tế.

Cuối cùng, thách thức xã hội không kém phần nghiêm trọng. Già hóa dân số, bất bình đẳng gia tăng, tranh luận về nhập cư và bản sắc dân tộc tiếp tục là những vấn đề gây chia rẽ. Chính phủ mới cần đưa ra chính sách toàn diện, vừa duy trì sự ổn định, vừa đáp ứng kỳ vọng đổi mới của xã hội.